8 Ağustos Bitlis'in Kurtuluşu 

H24/ Makale / Talip AKSOY 

“Bitlis Üristan Tam 107 önce kutıldi”

 Yaşamak gecenin tüm karanlığına rağmen buğulu bir cama güneşi çizebilmektir yaşamak direnmektir.

Bitlis’in kurtuluşu ve savunmasında bulunan şehid olanlara selam olsun Allah onlardan razı olsun.

Bitlis’in Düşman İşgalinden Kurtuluşu 3 Mart 1916 günü Bitlis deresinden su yerine kan akıyordu.

BİTLİS'İ İSGAL HAREKETLERİ

“21 Şubat’ta üç koldan taaruza geçen Rus birlikleri, sabah şafakla birlikte saat 05.00 civarında makineli tüfek ve top atışlarıyla şehre saldırdılar. Yol boyunca, Delikli Taş istikametinden etraftaki dağlardan derelerden bir çok insanımızın şehit edilmesine vesile oldular. Saat 07.00 sıralarında kaçmayı başaramayan Türkler, Ruslar tarafından esir alınmıştır.” 

1916 senesinin soğuk günlerinde Bediüzzaman ve “Keçe Külahlılar” olarak bilinen talebeleri tarafından Bitlis’in müdafaası kanlı bir şekilde devam ederken, Bediüzzaman ve talebeleri şehri müdafaaya çalışıyorlardı.

ÜSTAD’IN DEHLİZDE AYAĞI KAYIP VE KIRILIYOR

Bediüzzaman Hazretleri bu harb esnasında, Bitlis’in girişinde dereden akan su çayının üzerinde bulunan bir dehlize harb esnasında sığınmıştı. Suyun karşı tarafına atlarken, ayağı kayıp yuvarlanarak bacağı kırılıyor.

Uzun saatler geçtikten sonra, Bediüzzaman’ı bulunduğu dehlizden alarak karargâha götüren Rus askerleri yirmi yedi gün sonra Bitlis’ten Van’a oradan da on altı Nisan’da Rusya’ya esir kampına götürürler.

Birinci Dünya Savaşı’na giren Bitlis Vilayeti, savaş alanı haline gelmiş ve savaştan daha kötü bir durumda çıkmıştı.

Bitlis’te bulunan Piyade Alayının ve tüm Bitlis halkının mücadelesine rağmen Bitlis işgal edilmişti. Rus askeri ve çetecileri tarafından işgal edilen Bitlis, yaşlısıyla, genciyle, eli silah tutan tüm halkıyla mücadeleye katılmış ve kanlı bir süreç başlamıştı.

2 Mart 1916’da Bitlis’te Ruslara esir düşen Topçu Asteğmen Rüştü Pekdemir (Tümgeneral Rüştü Pekdemir) anılarında; bizi, bir kıtanın muhafazasında ''Papşin'' Hanında topladılar.

Yaralı ve sağlam olarak 15 kadar subay ile 200 kadar er, 50 kadar da sivil memur ve halktan bazı kimseler vardı. Vilâyet Polis Müdürü îrfan Bey de bunlar arasındaydı. Çeteciler kin ve garez dolu bakışlarla etrafımızda dolaşıyor, süngülerini göğsümüze batırmak için fırsat kolluyorlardı.

Rus askerleri bunun farkına vardılar ve onları etrafımızdan uzaklaştırdılar. 16’ncı Kolorduu olarak Diyarbakır’a geldiğinde (27 Mart 1916) Rus Ordusu, Oğnut-Muş-Bitlis hattına ulaşmıştı.

Bitlis’i işgal eden 2’nci Kafkas Tümeni ve bir süvari alayından oluşan Rus kuvvetleri, Bitlis’in 10-15 km kadar güneyine (Şeyh Ömer-Hormız-Yukarı Ölek hattına) ilerlemişlerdi, 16’ncı Kolordunun 5’nci Tümeni bu kuvvetlere karşı Kamboş-Şetek-Şeyhcıman hattında savunma halindeydi.

5’nci Tümenin, Bitlis Bölgesinde inatla savunan düşmana, 6 Ağustos 1916 günü yaptığı taarruz da Bitlis’in 16 km güneybatısındaki  ( Merkok) Nebat Dağı batı yamaçlarındaki düşman siperleri tamamen ele geçirilmiş ve Kultik istikametindeki taarruz başarıyla ilerlemekteydi.

7 Ağustos gününe kadar Ruslardan yaklaşık 350 esir alınmıştı. 5’nci Tümen’in sol kanat müfrezesi, Yukarı Merkok, kuzeyindeki Kerp ve doğusundaki sırtları sabaha karşı ele geçirdi.

Saat 5.35’te, birliklerimiz Bitlis’e girdi. Bütün birlikler kahramanca dövüşmüşlerdi. 8 Ağustos 1916 akşamı, 5’inci Tümen, Bitlis’i tamamen ele geçirmişti.

Rus Komutanı Nazarbekof, Muş’a Müslüman  birliklerinin girdiğini haber alınca artık umutsuz bir direnmenin anlamsız olacağını düşünerek Bitlis’i boşaltmıştır. Muş, 25 Ağustos 1916’da tekrar Ruslar tarafından işgal edildi ve 30 Nisan 1917’de ikinci defa ve kesin olarak Rus işgalinden kurtarıldı

Böylece, güzel Bitlisimiz beş ay süren düşman işgalinden kurtulmuş, bayrağına ve özgürlüğüne kavuşmuştu. 

Kadim şehir Bitlis Evliya Enbiya meşayik şehri bitlisimiz maalesef son yıllarda muhafazakar, şeyh, mütedeyyin ailelerin çocukları elinde Bitlise yakışmayan anmalar, tanıtımlar ile tanıtılıyor.

Bir kurtuluş ve zafer ancak mücadelesini vermiş ve bu uğurda şehid olmuş insanlara ve torunlarına saygıyla olur. Bu manada saygı çerçevesinde maneviyata yapılır. Bitlis siyasette olduğu gibi liyakatsız rtklarin da iş başında olduğu dernekler maalesef bir iş ve faaliyet yapmamaktadır.

Kültürden uzak ahlaktan uzak sanatçı ve showlarla kadim şehir ve insanları özünden uzak bir olayla hemhal bırakılıyor. Bitlis’te dansöz sanatçı, dj kılıklı trekler, Bİtlisten alakasız sanatçılara para yiginiyla yapılan kutlamaları kimse konuşmaz oldu.

Ekonomik sıkıntılar bir yana, Bitlis için yapılacak bir yığın iş var iken bazı sokaklar caddeler halen köy havasında çamur toz halinde maalesef, Konserlere milyonlar para aktaranlar vicdansızdır. Bunlara ses çıkarmayanlar da keza dilsiz laldir.

Hırsızlığı gördüğü halde sesini çıkarmayanlar Bitlis düşmanıdır. Bitlis’in evladı sanatçılar var! Teneke sanatçılar ve dernekler var? Neden Bitlis için bir çalışma yaparken sanatçılarımızı.

Çağırmıyorlar? Vekiller, Vali bey, Betav ? Amacınız nedir.

Sesini çıkaramayan sanatçılar neden sesiniz çıkmaz bilmınem menim babam! Bitlis’in kurtuluşun da dansözler djler yoktu. Beyaz keçeli Saidi Nursi ve milisleri vardı. Bitlis kalesi ne bakın Rus mermileri halen hatıra olarak var.

Gökmeydan da yapılan etkinlikler maalesef iğrenç ve her akşam polisin de ayıramadığı kavgalar ve sonu hüsranla biten olaylar meydana geliyor.

Bitlis’in aile ve törenlerine yakışmayan hareketler ve sahneler ile oldu bittiye getirmek nahuş saatlerdir. Bu yapılanlar maalesef ve maslesef milletin parasıyla yapılmaktadır. Milletin parasıyla millete iş aş hizmet etmek lazım maalesef o kadar maneviyattan uzak bir idare ve yönetim şekli var ki...

Adeta ceberrut bir idare ile yakışıksız bir normda, halka zülmeden tepeden bakan, yer kapma, arsa, arazi kaçırma derdindeki belediye başkanları hakkında Ak partileri bile bile bunlara göz yumuyor.

Bitlisin kurtuluşu olmazsa başka bir program yaparlar yine tırovıro izmailleri, Sefoları, Eceleri,Cecelilerini getirir yinede  bir kıto kut almak için yaparlardı.

Hayıflanmıyoruz, Uyarıdık, uyarıyoruz, her partinin, stk'nın temsilcisi var Bitlis'te, işlerine gelince Medeniyetler ittifakı, cihannuması, Ensarı, Ozgürderi, Agd'si, İhh'sı ve diğerleri neden tepki göstermezler?

Hak bu memlekette Direnen, şehid olan, sürgüne esarete giden üstad saidi kurdilerin mücadelesi sonrası özgürlük bağımsızlık elde edildi.

Rus 6 ay Bitlisi işgal etti ya urisler talan etmedikleri kişi, kurum, arazi, kadro kaldı mı?

Haksızlık yolsuzluk, ifsad karşısında susanlar, sessiz kalma lüksünde duranlar tarihin akışında sizler görevlerini,  yapamayanlar olarak maalesef tarihe geçeceklerdir.

En büyük kötülük direnme yoksunluğundan gelir.

vesselam

• Cumhurbaşkanı-Erdoğan’dan-umre-uyarısı:-Turistik-yere-çevirdiniz
• bediüzzaman
• Mutkililer-federasyonu