KÄ°TAPLARIN FERYADI

H24|Makale | Ä°smail Okutan

 Kitapların da dili vardır ve bu gün kitaplar feryadı figanı kopararak feryat etmektedirler fakat güzel ÅŸeylere, güzel seslere kulaklarımızı tıkadığımız gibi kitapların feryadına da kulaklarımızı tıkamış bulunmaktayız.

Okumada gaye sadece okumak deÄŸil, sonunda bilgi edinmek, faydalı ÅŸeyler öÄŸrenmek ve bunları uygulamak veya yaÅŸamaktır. Okunan metin tarih ise günümüze ışık tutmalıdır, dersler vermelidir; bu gün bu gayeden yoksun olarak kitaplar okutulduÄŸu için okuduÄŸu bilgilerden faydalanmayan ve öÄŸrenilenleri hayata tatbik etmeyen bir nesil yetiÅŸtiriyoruz. Hababam sınıfı ortamında ya da havasında büyüyüp yetiÅŸen gençler ülke gerçeklerini ve deÄŸerlerini öÄŸrenebilecek ciddiyetten ve samimiyetten uzaklaşıyorlar. Dedektiflik kitabını okuyup bir türlü onu uygulayamayan Kemal Sunal gençliÄŸi yetiÅŸtiriyoruz. Marangozluk kitabını okuyup da bir türlü ona göre iÅŸ çıkaramayan adamın haline bezeyen ucube bir insan tipi yetiÅŸtiriyoruz. Okullarımızda ilkokuldan sonra baÅŸlayan sınav maratonu nedeni ile okumaya karşı ilgi azalmaya baÅŸlıyor ve bu isteksizlik üniversite giriÅŸ sınavlarıyla birlikte kalıcı hale gelmektedir. Okumayı öÄŸretemeyen bir eÄŸitim sistemi içinde çocuklarımız öÄŸütülüyor. Okullarda kitap deyince akla sadece ders kitapları gelmektedir.

Okullarımızda okuma alışkanlığı kazandırmak, bilgi kültür seviyesini yükseltmek amacıyla baÅŸlatılan ve hala devam eden yüz temel eser projesi araÅŸtırmalara göre faydadan çok zarar getirmiÅŸtir. Okuma alışkanlığı kazandırmaktan ziyade okumamaya sevk ettiÄŸi tespit edilmiÅŸtir. Kitapların çoÄŸu çeviri olduÄŸundan tercüme sırasında tahrifat oluÅŸmuÅŸtur. Para peÅŸinde olan yayınevlerinin haksız kazanca neden olan yayıncılık ve ideolojik tutumları bu uygulamayı hedeften uzaklaÅŸtırmıştır. Ä°lköÄŸretim öÄŸrencileri için hazırlanan eserlerin seçimi bilimsel esaslara göre yapılmadığı için okunması istenen bu eserlerin birçoÄŸu klasik özelliklerden uzak, çocuk seviyesine ve özelliklerine uygun olmayan yetiÅŸkin dili kullanılarak yazılmıştır.

Kötü bir alışkanlık olarak birçok ÅŸeyi göstermelik olarak yaptığımız gibi kitap okumayı da göstermelik olarak yapıyoruz. ÖÄŸretmenlerin kitaba karşı soÄŸuk ve isteksiz durduÄŸu bir ortamda elbette öÄŸrencilerin de okumayı formalite olarak yapıp bir yükü üzerinden atmak adına hareket etmelerinden daha doÄŸal ne olabilir ki? Buna ancak örnek alınmış duyarsızlık ya da empoze edilmiÅŸ cehalet denebilir. Maalesef çocuklar ilim, irfan, fazilet ve yüce deÄŸerler yerine ÅŸiddeti, duyarsızlığı, cehaleti ve hileyi okuldan öÄŸreniyorlar. Hayata hazırlayan, yüce deÄŸerleri öÄŸreten kitaplar yerine öÄŸrencileri sınavlara hazırlayan kitaplardan baÅŸka kitap okumamak bir gelenek olmuÅŸtur. Oysaki sınavlarda baÅŸarılı olabilmek, sınava ÅŸartlanmış zihnin zinde durabilmesine baÄŸlıdır, bunun için hakikati ve hakikatli okumak gerekmektedir. Sınavlarda baÅŸarılı olabilmek için günde onlarca test çözmesi gerektiÄŸini öÄŸrenen öÄŸrencilerin gözünde, buna hizmet etmeyen hiçbir ÅŸeyin deÄŸeri yoktur. Aslında çocuklarımız okulda yanlış eÄŸitilip yönlendirilmektedirler.

ÖÄŸrencilerimize okuma bilincinin yerleÅŸtirilebilmesi için kitap tavsiye etmeden önce yapılması gereken ÅŸeyler vardır. Önce eÄŸitimciler çok yönlü olarak model olmalı ve kendileri tavsiye ettikleri kitapları okumuÅŸ olmalıdırlar. Sonra neyin niçin okutulacağı çok iyi karalaÅŸtırılmış olması gerekmektedir. Okullarda kütüphaneler en az kullanılan bölümler olmuÅŸtur. Kitaplar ise açılmaya açılmaya yaprakları birbirine yapışmış, yıllanmış tozlarla ilgi beklemektedir. Okumadan baÅŸka her amaçla kullanılan kütüphaneler, gerçek özelliklerine kavuÅŸturularak kitap çeÅŸitliliÄŸi bakımından zenginleÅŸtirilmeli, özgür bir ortam haline getirilmelidir. ÖÄŸrenci ve öÄŸretmenlerin kitaba sorunsuz ulaÅŸmaları saÄŸlanmalıdır. Okulların büyük çoÄŸunluÄŸunda ilgisizlik nedeniyle hâlâ kütüphaneler kilitli tutulmaktadır. Bir garabet numunesi olarak kitaplar öÄŸrencilerden korunmaktadır.

Bu haliyle kitaplar, testlerin beÅŸ şıktan birini iÅŸaretlemeye ÅŸartlanmış kafaları yolundan çevirmesi imkânsız görünüyor. ÖÄŸrencilerin küçük yaÅŸlardan itibaren okumayı sevmelerini istiyorsak bunun bir yolu da yazıyı ve yazmayı sevdirmektir. Ne yazık ki eÄŸitimimizde her ÅŸey yazının ve yazmanın aleyhine geliÅŸiyor. DüÅŸünemeyen, ezberci, benmerkezci bir nesil yetiÅŸtiriliyor. Derslerde defter kullanan öÄŸrencilerin sayısı hızla azalırken yazılı metin olan kitaplara ilgi de aynı ÅŸekilde azalıyor. Teknoloji kullanılırken aslında amaçlar araçlara kurban edilmektedir. ÖÄŸrencilerin zihin geliÅŸiminde birçok fayda saÄŸlayacak olan okuma eylemi için en müsait çaÄŸlar olan öÄŸrencilik yılları istikbal endiÅŸesi ve sınav kaygısı nedeniyle deÄŸerlendirilemiyor. Ülkemizde nerdeyse her konuda bilgi sahibi olduÄŸu halde bir türlü bilinç ya da ÅŸuur sahibi olamayan insanların çoÄŸalmasının bir nedeni de budur.

Voltaire; Okuma, ruhu yüceltir, demiÅŸti. O halde yeni dönemde, bu salgından sonrası bir fırsat bilinerek eÄŸitim sistemi yeniden incelenerek verdiÄŸi zararlar önlenmelidir. Sadece beyni deÄŸil ruhu da doyuran uygulamalarla, gerçek okumalarla öÄŸrencilerimiz ruhi yönden zenginleÅŸtirilmeli ve ÅŸuur sahibi olarak yetiÅŸtirilmelidir. Çocukların kalbine iman, sevgi, merhamet, yüce deÄŸerler ve okuma aÅŸkının konabilmesi için hakka dayanan bir eÄŸitim sistemine geçiÅŸ yapılmalıdır.

• Kitapların-Feryadı
• Ismail-okutan