Hayrettin Karaman’dan dövize endeksli mevduat fetvası:

H24/ Gündem

Karaman Faiz deÄŸil, hibe CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan'ın açıkladığı 'dövize endeksli mevduat' bazı ekonomistler ve ilahiyatçılar tarafından 'örtülü faiz' olarak deÄŸerlendirilmesine raÄŸmen ilahiyatçı Hayrettin Karaman, ''Bazı hocalar, devletin ödemesinin faiz olduÄŸu kanaatindeler. Ben bu kanaatte deÄŸilim. Devletin ödemesi faiz deÄŸil hibedir'' yorumunda bulundu.

Uzun süreden beri düÅŸük faiz konusunda ısrarcı olan CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) dördüncü faiz indirimi kararı döviz kurlarında sert yükseliÅŸe ve TL'nin hızla deÄŸer kaybetmesine neden olunca Pazartesi akÅŸamı Dövize Endeksli Mevduat (DEM) enstrümanı devreye sokulmuÅŸtu.

Ä°ktidarın yeni sistemi duyurmasının ardından "vadeli mevduatın haram olduÄŸu" yönündeki fetvası gündeme gelen Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı, yeni model için de "haram" fetvası vermiÅŸti. Yeni sistemin de "vadeli mevduata" iliÅŸkin hükümlere tabi olduÄŸunu, bu sistemde de faiz tahakkuk ettirildiÄŸini belirten Din Ä°ÅŸleri Yüksek Kurulu konu hakkında, "Sakıncılı, haram" demiÅŸti.

'ÖRTÜLÜ FAÄ°Z DEĞİL'

 Muhafazakar camiada AK Parti ve CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’a yönelik eleÅŸtirilere karşı WhatsApp grupları üzerinden yazdığı ‘iktidara zarar verecekse doÄŸruları söylemek caizdir diyemem’ çıkışıyla gündeme gelen Ä°lahiyatçı Hayrettin Karaman bu kez “dövize endeksli mevduat” hakkındaki açıklamasıyla dikkatleri üzerine çekti. Karaman tartışmalara iliÅŸkin olarak, "Örtülü faiz deÄŸil hibe.

Alınan zamanında ve yerinde tedbir ile fiyatlar normalleÅŸme yoluna girdi. Bu defa da devletin ödemesinin faiz olup olmadığı tartışması ortaya çıktı. Bazı hocalar, devletin ödemesinin faiz olduÄŸu kanaatindeler. Ben bu kanaatte deÄŸilim, “devletin ödemesi hibedir” dedi.

Ä°SLÂM HUKUKUNUN KLASÄ°K FAÄ°Z TEORÄ°SÄ°NE GÖRE “FAÄ°Z” OLARAK NÄ°TELENDÄ°RÄ°LEMEZ'

Karaman 'Azdırılan para piyasasına çare' baÅŸlıklı köÅŸe yazısında kendisiyle aynı görüÅŸte olan hocaların açıklamalarına da yer verdi. ''Konvansiyonel bankalarda vadeli ya da vadesiz hesap açmak, bunların faiz esaslı kurumlar olması sebebiyle caiz deÄŸildir'' diyen Eski Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı Din Ä°ÅŸleri Yüksek Kurulu üyesi Prof. Dr. Ahmet Yaman, dövize endeksli mevduata iliÅŸkin, ''Caiz olmamakla birlikte konvansiyonel bankalarda açılan vadeli mevduat hesaplarına, ilgili vade sonunda “Merkez Bankası’nca belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı” baz alınarak verilen faiz ile USD döviz kuru arasında döviz lehine bir fark meydana gelirse bu farkın devlet tarafından ödenmesi, Ä°slâm hukukunun klasik faiz teorisine göre “faiz” olarak nitelendirilemez. Zira bu fazlalık mevduat hesabının tarafları dışında üçüncü bir kiÅŸi tarafından belli bir amaçla verilmektedir.

Bu amaç da ülke ekonomisinin menfaatleri doÄŸrultusunda, “birikimlerini Türk lirası mevduatı olarak deÄŸerlendiren vatandaÅŸların kurlardaki oynaklık karşısında maÄŸdur olmamasını” saÄŸlamaktır. Devlet, gördüÄŸü kamu menfaati ekseninde belli alanlara teÅŸvik verebileceÄŸi gibi belli niteliÄŸi taşıyan kiÅŸilere Hazine’den fon transferi de yapabilir…'' deÄŸerlendirmesinde bulundu. ..

'TEFE-TÜFE ORTALAMASI ÖLÇÜ ALINMALIDIR'

 Karaman'ın hibe çıkışına katılan Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Ä°lahiyat Fakültesi Ä°slam Hukuku Ana Bilim Dalı BaÅŸkanı Prof. Dr. Orhan Çeker ise TEFE-TÜFE ölçüsünü baz alan açıklamasıyla dikkat çekti. Prof. Dr. Orhan Çeker'in açıklaması ÅŸöyle: ''Devletin hibede bulunması elbette caizdir, ona diyecek bir ÅŸey yok; fakat hibede döviz kurunun ölçü alınması sanki uygulaması çok zor veya mümkün deÄŸil gibi… Kanaatimce TEFE-TÜFE ortalaması ölçü alınmalıdır.''

'NAS ORTADA, HÜKÜM BU'

Öte yandan ErdoÄŸan, Merkez Bankası'nın faiz indirmesine iliÅŸkin kasımdaki “Nas ortada. Nas orada olduÄŸuna göre sana bana ne oluyor? Olaya buradan bakacağız ve adımımızı ona göre atacağız" açıklamasının ardından 19 Aralık'ta da "NeymiÅŸ efendim faizleri düÅŸürüyormuÅŸuz. Benden baÅŸka bir ÅŸey beklemeyin. Bir Müslüman olarak ‘nas'lar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceÄŸim.

Hüküm bu" ifadelerini kullanmıştı.

• Hayrettin-karaman
• Tefe-Tüfe
• fizilalil-kuran
• faiz