FARİSİLER NASIL Şİİ OLDU?

H24/Makale /Ä°brâhim Halil ER

Genelde insanlar Farisileri hep şii sanır. Zannederler ki Hz.Ali'ye tabi olanlar hep iranlıdır. Halbuki bu yanlış.

Çünkü Hz.Ali'nin ilk ÅŸiası (yani taraftarları) hep Araplardan olmuÅŸtur. Hatta onların ilki sahabedendir.

Hz. Ali'yi destekleyenlerin başında kendi ailesi AbdulmuttalipoÄŸulları ve HaÅŸimoÄŸullarıdır. Bunun dışında Ensar, Kurralar, Hz. Osman'a muhalif olanlar, Yemen halkı ve Rebia kabilesidir. GörüldüÄŸü gibi hz. Ali'yi destekleyenlerin içinde Farisiler yoktur.

Peki Ä°ran'ın ÅŸiiliÄŸi nerden çıktı?

Aslında Ä°ranlılar yani Farisiler eskiden sünniydiler. Hatta bir çok sünni alimin Ä°ran kökenli olduÄŸu sabittir. Ayıca birçok Fars kökenli sünni devlet adamlarımız da (Nizamülmülk gibi) oldu. Zaten bölge yüzyıllarca Sünnilerin egemenliÄŸinde kaldı. Hatta ilk ÅŸii devletlerden olan Fatimiler de bir Arap devletidir. Buna karşın ilk Ä°ranlı (farisi) müslüman devletlerden olan SamanoÄŸulları Sünni'dir ve bu devlet özellikle Karahanlıların Müslüman olmasını (Satuk BuÄŸra Han'ın Müslüman olması) saÄŸlamıştır. Türkler, Ä°slam'ı Farisiler kanalıyla (SamanoÄŸulları) tanıdıklarından bir çok dini terminolojileri de Farsça olmuÅŸtur. (Namaz, abdest gibi)

Ä°ran'ı ÅŸiileÅŸtiren Safevi Türkleri ve Åžah Ä°smail'dir.

Özellikle Åžah Ä°smail döneminde Ä°ran sistemli bir ÅŸekilde ÅŸiileÅŸtirildi. Daha sonra gelen yöneticiler de Osmanlı'ya karşı ÅŸiilik kartını kullanmak ve nüfuz alanın geniÅŸletmek için ÅŸiliÄŸili yaydılar ve bugünkü ÅŸii iran ortaya çıktı.

Yani sünni danyasını temsil edenler de Türk Osmanlı iken, ÅŸii dünyasını temsil edenlerde Türk Safeviler'dir. Hatta Ä°ran Yüzyıllarca Türk hanedanları tarafından yönetildiler. Bunlar, Safeviler, Kaçarlar gibi...

Siyasi çekiÅŸmeler, dini bir kisveye büründü ve bugünkü canavarı doÄŸurdu. Åžia, Fars aklıyla birleÅŸmeseydi marjanal bir grup olarak kalacaktı. Fars aklı, çok kıvraktı. Bir çok sünni doktrininin ilminin de oluÅŸumunda kaynaklık yapmıştı. Bir çok ravi de farisidir. Onların ÅŸiileÅŸmeleri sünni dünya için büyük bir kayıp olmuÅŸtur. Bu islami ilimlerin durmasına bile zemin hazırlamıştır.. 

• Farisiler-Nasıl-Åžii-Oldu
• russia
• ÅŸah-ismail
• Caferilik
• Sialik
• Alevilik
• Sunnilik
• islam
• osmanlı