6 muhalefet lideri imzaları attı

H24/ Siyaset

CHP, DEVA Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi, Ä°YÄ° Parti ve Saadet Partisi liderleri ‘GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem’ sunumu ve imza töreninde bir araya geldi.

6 genel baÅŸkan yardımcısı hazırladıkları mutabakat metnini bölüm bölüm açıklandı. 6 muhalefet lideri imzaları attı

 

CHP, DEVA Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi, Ä°YÄ° Parti ve Saadet Partisi liderleri ‘GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem’ sunumu ve imza töreninde bir araya geldi. 6 genel baÅŸkan yardımcısı hazırladıkları mutabakat metnini bölüm bölüm açıklandı.

GeçtiÄŸimiz günlerde yuvarlak masa etrafında bir araya gelen 6 muhalefet partisi lideri; 28 Åžubat’ta toplanmak üzere sözleÅŸmiÅŸti. CHP Genel BaÅŸkanı Kemal KılıçdaroÄŸlu, Ä°YÄ° Parti Genel BaÅŸkanı Meral AkÅŸener, Saadet Partisi Genel BaÅŸkanı Temel KaramollaoÄŸlu, Demokrat Parti Genel BaÅŸkanı Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel BaÅŸkanı Ahmet DavutoÄŸlu, DEVA Partisi Genel BaÅŸkanı Ali Babacan, Ankara’da bir otelde gerçekleÅŸtirilen “GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem” sunumu ve imza törenine katıldı. “Yarının Türkiye’si” sloganıyla gerçekleÅŸtirilen açıklamanın olduÄŸu salonun ana ekranında altı siyasi partinin logolarının yanı sıra, Türk bayrağı, Atatürk fotoÄŸrafı ve “Yarının Türkiye’si Ä°çin GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem” yazılı afiÅŸler yer aldı. Liderler,

42 sayfalık GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem metnine imza attı.

Ä°ÅŸte, 6 muhalefet partisi GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem Mutabakat Metni’nden öne çıkan maddeler:

Seçim barajını %3’e düÅŸüreceÄŸiz

 En az %1 oy alan siyasi partiler hazine yardımından faydalanmaya hak kazanacak

Torba kanun uygulamasına son vereceÄŸiz CumhurbaÅŸkanı’nın, Meclis’in yasama iÅŸlevini zayıflatan veto yetkisine son vereceÄŸiz

CumhurbaÅŸkanı seçilen kiÅŸinin varsa partisi ile iliÅŸiÄŸi kesilecek ve görevi sona eren CumhurbaÅŸkanı aktif siyasette bir daha görev alamayacaktır

Hükümet, BaÅŸbakan ve Bakanlar hakkında gensoru verme yetkisini tanıyacağız CumhurbaÅŸkanı’nın görev süresini 7 yıl olarak belirleyeceÄŸiz

CumhurbaÅŸkanı’nın yalnızca bir dönem için seçilmesi kuralını getireceÄŸiz

EÄŸitim müfredatına ilkokul birinci sınıftan itibaren insan hakları ve kadın-erkek eÅŸitliÄŸi dersleri konulacaktır. Kayyum uygulamasına son verilecek.

Mülakat olmayacak, yazılı sınavlar üzerinden karar verilecek.

MUTABAKAT METNÄ°

Ä°lk sözü alan CHP Genel BaÅŸkan Yardımcısı Muharrem Erkek, ÅŸunları söyledi:

SavaÅŸa hayır diyerek sözlerime baÅŸlamak istiyorum.

Toplumu en geniÅŸ yelpazede temsil eden altı siyasi parti olarak bizler, Türkiye’nin yıllardır görmeyi umut ettiÄŸi tarihî bir çalışma için bir araya geldik.

Yarının Türkiye’sini inÅŸa etmek için hazırladığımız GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem Mutabakat Metni üzerinde, demokrasinin temel ilkeleri olan istiÅŸareyi ve uzlaÅŸmayı esas alan yoÄŸun bir çalışma gerçekleÅŸtirdik.

BilindiÄŸi üzere CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemine 16 Nisan 2017 referandumu ile geçilmiÅŸtir. Türkiye siyasi tarihinin en önemli anayasa deÄŸiÅŸikliklerinden biri olmasına raÄŸmen referandum süreci, 15 Temmuz darbe giriÅŸiminin ardından ilan edilen olaÄŸanüstü hal ÅŸartlarında gerçekleÅŸmiÅŸtir.

Bu dönemde demokrasinin asli gereÄŸi olan çoÄŸulculuk ve uzlaÅŸma ilkeleri yok sayılmış, anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi geniÅŸ toplum kesimleriyle, siyasi partilerle, sivil toplum kuruluÅŸlarıyla, üniversitelerin anayasa kürsüleriyle ve barolarla müzakere edilmemiÅŸtir.

Ä°ki partinin genel baÅŸkanının belirlediÄŸi dar bir komisyon tarafından hazırlanan bu anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi, demokratik bir biçimde müzakere edilmeden, komisyonda ve Genel Kurul’da 41 gün gibi kısa bir sürede kabul edilmiÅŸtir.

Devletin tüm imkanları “Evet” kampanyası için seferber edilmiÅŸ, muhalefet partileri ile sivil toplum örgütlerinin toplantı ve gösteri yürüyüÅŸü düzenleme hakları bile kısıtlanmıştır.

CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemi Neden Yanlıştır? Bu sistem, yönetimde kiÅŸiselliÄŸe ve keyfiliÄŸe yol açmış;

CumhurbaÅŸkanı’na yasama, yürütme ve yargıyı güdümü altına almasını saÄŸlayan çok geniÅŸ ve denetimsiz yetkiler tanıyarak otoriter bir yönetim yaratmıştır.

Bizler, anayasal devlet anlayışına aykırı, demokratik hukuk devletini temelinden zedeleyen ve egemenliÄŸi ÅŸahsileÅŸtiren bu sisteme karşı çıkıyoruz.

Çünkü bu sistemde, Anayasa’daki tarafsızlık yeminine raÄŸmen, parti genel baÅŸkanlığı ile devlet ve hükümet baÅŸkanlığı tek kiÅŸinin ÅŸahsında birleÅŸmiÅŸ; partili CumhurbaÅŸkanı, ülkenin sorunlarını daha da derinleÅŸtirmiÅŸtir.

Meclis’in yasama yetkisi yürütme ile paylaşılırken, denetim yetkisi ise iÅŸlevsiz hale getirilmiÅŸtir. Yüce Meclis’in millet adına kullandığı devredilemez bütçe hakkı dahi ortadan kaldırılmıştır.

Hakimler ve Savcılar Kurulu, CumhurbaÅŸkanı’na tanınan doÄŸrudan ve dolaylı atama yetkileriyle, yürütmenin vesayeti altına girmiÅŸ, partili CumhurbaÅŸkanı bağımsız ve tarafsız yargıyı yok etmiÅŸtir.

Anayasa Mahkemesi’nin iktidarın baskı ve tehdidi altında olması ve üyelerinin neredeyse tamamının CumhurbaÅŸkanı tarafından atanması, Yüksek Mahkeme’nin bağımsızlığını ve tarafsızlığını zedelemiÅŸtir.

Bu noktada özenle altını çizmek istediÄŸimiz husus ÅŸudur ki bizler, geçmiÅŸin dar kalıplarını da reddediyoruz. GeçmiÅŸin tecrübelerinden istifade ederek, geçmiÅŸ uygulamaların ortaya çıkardığı demokrasi sorunlarına ve vesayetçi uygulamalara bir daha imkan vermeyecek yeni bir sistemi inÅŸa etme kararlılığındayız. Bu, yeni bir baÅŸlangıçtır.

Ä°ÅŸte bu inançla, GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem önerimizle CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemini sona erdirirken geçmiÅŸe dönmüyor, Türkiye Cumhuriyeti’nin köklü devlet ve Cumhuriyet tecrübesini demokrasi ile taçlandırmayı hedefliyoruz.

Ülkemizin neden GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sisteme ihtiyacı var?

Çünkü ülkemiz, Cumhuriyet tarihinin en derin siyasi ve ekonomik krizlerinden birini yaÅŸamaktadır.

Bu krizin en önemli sebebi, CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemi adı altındaki keyfî ve kural tanımaz sistemsizlik ve yozlaÅŸmış iktidardır.

Bizler, altı siyasi parti olarak, dünyanın ve ülkemizin demokrasi tecrübeleri ışığında, adaleti tesis etmek, farklılıklarımızı zenginlik kabul ederek bir arada özgürce yaÅŸamak, toplumsal huzuru ve barışı saÄŸlamak, tüm vatandaÅŸların insan onuruna yaraşır bir hayat sürmesini güvence altına almak, çoÄŸulcu ve demokratik bir Türkiye’yi inÅŸa etmek ve gelecek nesillere de bu deÄŸerleri miras bırakmak için bir araya geldik.

Söz veriyoruz: Hukuk devleti ve kuvvetler ayrılığı esasına dayanan GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistemde, temel hak ve özgürlüklerin tamamını ve kurumsal kültürün hakimiyetini güvence altına alacağız. GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem; düÅŸüncelerin özgürce ifade edildiÄŸi, din ve vicdan özgürlüÄŸünün, basın özgürlüÄŸünün, kadın haklarının, çocuk haklarının, çevre haklarının tam anlamıyla korunduÄŸu özgürlükçü bir sistemdir.

Bu sistem, devletin tüm kurumlarının hiçbir ayrım yapmaksızın tüm vatandaÅŸlarına eÅŸit mesafede olduÄŸu çoÄŸulcu bir sistemdir.

Bu sistem, kamu yönetiminde eÅŸitlik, tarafsızlık ve liyakat ilkelerinin esas alındığı, yolsuzlukla etkin mücadele edildiÄŸi, düzenleyici ve denetleyici kurumların bağımsızlıklarının saÄŸlandığı, üniversitelerin özgürleÅŸtiÄŸi bir sistemdir. GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem, ÅŸeffaf ve hesap verebilir bir sistemdir.

Bu sistemde siyasi makamların millete hizmetten baÅŸka hiçbir amacı olmayacaktır. Bunun güvencesi de hazırlayacağımız Siyasi Etik Kanunu’dur.

YENEROÄžLU: SEÇÄ°M BARAJINI YÜZDE 3'E DÜÅžÜRECEĞİZ

 Muharrem Erkek'ten sonra kürsüye çıkan DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Politikaları BaÅŸkanı Mustafa YeneroÄŸlu, ÅŸöyle konuÅŸtu: Masum insanların bombalanmasına hayır diyerek sözlerime baÅŸlamak istiyorum. GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem ile katılımcı, özgürlükçü ve çoÄŸulcu demokrasinin gereklerine uygun, kuvvetler ayrılığı ilkesi ile etkin denge ve denetleme mekanizmalarına dayanan bir hükümet sistemi modeli amaçlıyoruz.

Hükümet sistemimizde, temsilde adalet ile yönetimde istikrar ilkelerini eÅŸit ÅŸekilde esas almaktayız. Meclis’i güçlendirirken hükümeti zayıflatmama, hükümeti güçlendirirken Meclis’i zayıflatmama kararlılığı içerisindeyiz.

Bu amaçla; öncelikle “etkili ve katılımcı bir yasama” organı öngörüyoruz.

Bu kapsamda GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistemin kalbi olan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin temsil yeteneÄŸi arttırılacak, kanun yapma ve yürütmeyi denetleme iÅŸlevleri etkili kılınacaktır.

Böylece yasama organının daha demokratik ve daha etkili olması saÄŸlanacaktır. Ayrıca Meclis Ä°çtüzüÄŸü’nde katılımcılık ön plana çıkarılacak, siyasi partiler kanununda yapılacak deÄŸiÅŸiklikle parti içi demokrasi ilkeleri tesis edilecektir.

Seçim kanunlarında yapılacak düzenlemelerle siyasette ÅŸeffaflık ve dürüstlük güvence altına alınacaktır.

Bu kapsamda ilk olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Giden Yolları DemokratikleÅŸtireceÄŸiz.

Temsil gücünü arttırmak, temsilde adaleti ve çoÄŸulcu demokrasiyi saÄŸlamak amacıyla seçim barajını %3’e düÅŸüreceÄŸiz.

Yurt dışında mukim 6 milyondan fazla vatandaşımızın Meclis’te temsilinin saÄŸlanabilmesi için yurt dışı seçim çevresi oluÅŸturacağız. Siyasi partiler ve seçim mevzuatını, Anayasamızda halihazırda yer alan “Siyasi partilerin faaliyetleri, parti içi düzenlemeleri ve çalışmaları demokrasi ilkelerine uygun olur.” kuralına uygun biçimde ve özellikle parti içi demokrasinin güçlendirilmesi amacıyla yeniden düzenleyeceÄŸiz. Ayrıca, siyasi partiler hakkındaki yasal mevzuat ve yaptırım hükümlerini Avrupa Konseyi standartları ışığında, çoÄŸulcu demokrasinin güvencesini oluÅŸturacak biçimde deÄŸiÅŸtireceÄŸiz.

Siyasetin finansmanını ÅŸeffaflık, denetlenebilirlik ve seçim harcamalarının saydamlığı ilkeleri çerçevesinde ayrıntılı biçimde düzenleyeceÄŸiz. Siyasi partilere ve adaylara yapılan belirli miktarın üzerindeki bağışların ve seçim dönemlerinde yapılan tüm harcamaların kamuoyuna açıklanmasını zorunlu tutacağız.

Siyasi partiler arasında adil rekabet koÅŸullarının saÄŸlanması ve demokratik siyasi hayatın güçlendirilmesi amacıyla, en son yapılan milletvekili genel seçimlerinde en az %1 oy alan siyasi partiler hazine yardımından faydalanmaya hak kazanacaktır. Yasama organının etkinleÅŸtirilmesi amacıyla ikinci olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Katılımcılığı Arttıracağız.

Yeni bir Ä°çtüzük hazırlayarak yasama çalışmalarının katılımcı ve ÅŸeffaf ÅŸekilde yürütülmesini saÄŸlayacağız. Komisyonların iÅŸleyiÅŸini, denetim mekanizmalarının etkinliÄŸini ve muhalefetin söz hakkını demokrasinin gereklerine uygun ÅŸekilde ele alacağız.

Ayrıca yasama bağışıklığına iliÅŸkin olarak önemli iyileÅŸtirmeler yapacağız. Bu doÄŸrultuda yasama sorumsuzluÄŸunun kapsamını geniÅŸletip, yasama dokunulmazlığının istisnalarını açıkça düzenleyerek, belirsizliÄŸe ve keyfiliÄŸe son vereceÄŸiz. Üçüncü olarak, Kanun Yapım Süreçlerini DemokratikleÅŸtireceÄŸiz.

Demokrasinin özüyle baÄŸdaÅŸmayan torba kanun uygulamasına son vereceÄŸiz. Bakanlar Kurulu’nun kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisini, yetki kanununa dayanması, Meclis tarafından konusu, sınırları ve süresi açıkça belirtilmesi ÅŸartıyla kabul ediyoruz.

Ancak temel hak ve özgürlüklerin ise kararnamelerle düzenlenmesine izin vermeyeceÄŸiz. CumhurbaÅŸkanı’nın, Meclis’in yasama iÅŸlevini zayıflatan veto yetkisine son vereceÄŸiz.

CumhurbaÅŸkanı’nın kanun yapım süreçlerindeki yetkisini, yalnızca bir uyarı niteliÄŸi taşıyan geri gönderme yetkisi ile sınırlı tutacağız. Yasama komisyonlarının çalışma yöntemlerini iÅŸlevsel hale getirecek tedbirler alacağız. Kanunların müzakeresinde ve metinlerin olgunlaÅŸmasında komisyon aÅŸamasına ağırlık verilmesini esas alacağız. Kanun yapım sürecinin daha nitelikli iÅŸletilmesi için ilgili sivil toplum ve meslek kuruluÅŸlarının görüÅŸlerine baÅŸvurulmasını saÄŸlayacağız.

Dördüncü olarak, Meclis’in Denetim Yetkisini GüçlendireceÄŸiz. Åžeffaf ve hesap verebilir bir yönetim için hükümete hesap sorulabilmesini saÄŸlayacak araçları arttırıp var olan araçları da daha etkili kılacağız. Sözlü soru mekanizmasını güçlendirecek, muhataplarına cevap vermeleri için süre zorunluluÄŸu getireceÄŸiz.

Yazılı soru önergelerine süresi içerisinde cevap verilmemesi halinde ilgili bakana yaptırım uygulanmasını saÄŸlayacağız. Meclisin denetim yetkisini etkin ÅŸekilde yerine getirebilmesi amacıyla meclis soruÅŸturması için gereken yeter sayıları düÅŸüreceÄŸiz. Hükümet, BaÅŸbakan ve Bakanlar hakkında gensoru verme yetkisini tanıyacağız.

Bu hususta Hükümet ile BaÅŸbakan hakkındaki gensoruları, yapıcı/kurucu güvensizlik oyu ÅŸartına baÄŸlayarak yürütmenin istikrarını güvence altına alacağız. eÄŸerli Konuklar, Son olarak, parlamentoların tarihsel bir kazanımı olan bütçe hakkının devredilmezliÄŸi ilkesini tesis edeceÄŸiz. VatandaÅŸlarımızdan toplanan vergilerin nasıl harcandığının etkili ÅŸekilde denetlenebilmesi için Meclis’in bütçe hakkını, Meclis’in devredilemez bir yetkisi ve denetim aracı olarak düzenleyeceÄŸiz.

Meclis bünyesinde Kesin Hesap Komisyonu kuracağız. Komisyonu’nun BaÅŸkanı ana muhalefet partisinden olacak. Sayıştay raporlarının tamamının Kesin Hesap Komisyonu’na sunulmasını saÄŸlayacağız.

BÜLENT ÅžAHÄ°NALP: CUMHURBAÅžKANLIÄžI TARAFSIZ VE PARTÄ°LER ÜSTÜ BÄ°R YAPIYA KAVUÅžTURULACAKTIR

 YeneroÄŸlu'ndan sonra söz alan Demokrat Parti Genel BaÅŸkan Yardımcısı Bülent Åžahinalp, ÅŸunları kaydetti: SavaÅŸa hayır diyerek sözüme baÅŸlamak istiyorum.

Yarının Türkiyesi için hazırladığımız GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem'de kuvvetler ayrılığı ilkesine ve etkin denge ve denetleme mekanizmalarına dayanan bir hükümet sistemi amaçlıyoruz.

Yarının Türkiye’si için hazırladığımız GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistemde kuvvetler ayrılığı ilkesine ve etkin denge ve denetleme mekanizmalarına dayanan bir hükümet sistemi amaçlıyoruz. ÖngördüÄŸümüz bu sistemde, millet iradesinin üstünlüÄŸünü esas alan etkili ve katılımcı bir yasama organının yanında istikrarlı ve hesap verebilir bir yürütme organı oluÅŸturacağız.

GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistemde yürütme organı, devletin ve milletin birliÄŸini temsil eden, tarafsız, siyasi sorumluluÄŸu olmayan CumhurbaÅŸkanı ile, yürütmenin asıl yetkili ve sorumlu kanadı olan, yasama organının içinden çıkan ve Meclis’e karşı siyasi sorumluluÄŸu bulunan Bakanlar Kurulu’ndan müteÅŸekkil olacaktır.

Bu sayede CumhurbaÅŸkanı; kendisinden beklenen uzlaÅŸtırıcı hakem rolünü üstlenebilecek, CumhurbaÅŸkanlığı devletin ve milletin birliÄŸini temsil etmesi amacıyla tarafsız ve partiler üstü bir yapıya kavuÅŸturulacaktır. Yarının Türkiye’sinde güçsüz ve istikrarsız hükümetlere yol açma tehlikesiyle karşı karşıya kalmamak adına BaÅŸbakan, Bakanlar ve Bakanlar Kurulu güçlendirilecek, hükümet istikrarını saÄŸlayıcı tedbirler arttırılacaktır. GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem’de CumhurbaÅŸkanlığı makamının niteliÄŸini, süresini, görev ve yetkilerini ÅŸu ÅŸekilde düzenledik:

CumhurbaÅŸkanı ile Meclis’in görev sürelerinin ayrıştırılması amacıyla CumhurbaÅŸkanı’nın görev süresini 7 yıl olarak belirleyeceÄŸiz. Bizler, CumhurbaÅŸkanı’nın hem toplumun farklı kesimleri hem de Meclis’teki partiler karşısındaki tarafsızlığını tam anlamıyla saÄŸlayabilmesini amaçlıyoruz.

Bu nedenle CumhurbaÅŸkanı’nın yalnızca bir dönem için seçilmesi kuralını getireceÄŸiz. GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistemde CumhurbaÅŸkanlığı makamını, milletin ve devletin birliÄŸini temsil eden, tarafsız bir makam olarak düzenleyeceÄŸiz. Bu noktada altını çizmek istediÄŸim husus ÅŸudur ki CumhurbaÅŸkanı seçilen kiÅŸinin varsa partisi ile iliÅŸiÄŸi kesilecek ve görevi sona eren CumhurbaÅŸkanı aktif siyasette bir daha görev alamayacaktır. Devletin başı sıfatını taşıyan CumhurbaÅŸkanlığı temsilî görev ve yetkilere sahip bir makam olarak düzenlenecektir.

Yürütmeye dair icrai yetkiler, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne karşı siyasi sorumluluÄŸu olan BaÅŸbakan ve Bakanlardan oluÅŸan Bakanlar Kurulu tarafından kullanılacaktır. CumhurbaÅŸkanı’nın istisnai nitelikte tek başına yapabileceÄŸi iÅŸlemler ise Anayasa’da ayrıntılı olarak düzenlenecektir. CumhurbaÅŸkanı’nın icrai bir yetkiye sahip olmamasına uygun olarak görevi ile ilgili siyasi sorumsuzluÄŸu esas alınacaktır.

Bununla birlikte, CumhurbaÅŸkanı’nın hukuki ve cezai sorumluluÄŸuna iliÅŸkin esaslar, Anayasa’da düzenlenerek yargılama makamı ve usulü açıkça belirtilecektir. GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem’de öngördüÄŸümüz Bakanlar Kurulu’nun yapısını ise ÅŸu ÅŸekilde düzenledik: BaÅŸbakan, parlamenter sistem gelenek ve ilkelerine uygun olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri arasından belirlenecektir. BaÅŸbakan’ın belirlenmesi bakımından, CumhurbaÅŸkanı Meclis’te en çok milletvekiline sahip siyasi partiye hükümeti kurma görevini verecektir.

Hükümetin Anayasa’da öngörülen sürede kurulamaması halinde bu görev, milletvekili sayısıyla doÄŸru orantılı olarak diÄŸer siyasi partilere sırasıyla verilecektir. Bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya ihtiyaç duyulduÄŸu takdirde- milletvekili seçilme yeterliliÄŸine sahip olan kiÅŸiler arasından, BaÅŸbakan tarafından atanacaktır. Bakanlar Kurulu, BaÅŸbakanın baÅŸkanlığında toplanacaktır. Yetkide ve sorumlulukta paralellik ilkesi gereÄŸince BaÅŸbakan ve Bakanlar Kurulu Meclis’e karşı sorumlu olacaktır.

Buna göre BaÅŸbakan ve Bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne karşı bireysel ve kolektif olarak sorumlu tutulacaktır. Hükümetin kurulmasını kolaylaÅŸtırmak amacıyla hükümetin kurulmasında basit çoÄŸunluk, düÅŸürülmesinde ise Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının salt çoÄŸunluÄŸu esas alınacaktır. GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistemde Hükümete istikrar kazandırmak amacıyla gensoru ile yapıcı güvensizlik oyu birleÅŸtirilecektir. Hükümetin düÅŸürülmesi; yeni hükümetin, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin üye tam sayısının salt çoÄŸunluÄŸuyla seçilmesi ÅŸartına baÄŸlı olacaktır.

Böylece bir yandan hükümetin düÅŸürülmesi zorlaÅŸtırılırken diÄŸer yandan olası hükümet krizleri de önlenecektir. GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistemde yeni hükümetin kurulması güvence altına alınmadan mevcut hükümet düÅŸürülemeyecektir. Yürütme baÅŸlığı altında ele aldığımız diÄŸer bir konu ise OlaÄŸanüstü Hal Yönetimi’dir. Buna göre; GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem’de CumhurbaÅŸkanı’nın ya da Bakanlar Kurulu’nun tek başına OHAL ilan etme yetkisi olmayacaktır. OlaÄŸanüstü hal ilan etme yetkisi, CumhurbaÅŸkanı baÅŸkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu’na ait olacaktır.

Bu yetki, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin onayına tabi tutulacaktır. OlaÄŸanüstü hal rejiminin istisnai niteliÄŸinin bir gereÄŸi olarak OHAL için öngörülen süreler kısaltılacaktır. OlaÄŸanüstü hal rejiminin keyfi bir yönetime dönüÅŸmesine engel olmak amacıyla olaÄŸanüstü hal kanun hükmünde kararnamelerine hukuk sistemimizde yer verilmeyecektir. Bu kapsamda, olaÄŸanüstü halin hukuk devletinin güvenceleri çerçevesinde sürdürülmesini saÄŸlamak üzere, OlaÄŸanüstü Hal Kanunu’nda gerekli düzenlemeler yapılacaktır.

AYHAN SEFER ÜSTÜN:

YARGI BAÄžIMSIZLIÄžINI SAÄžLAYACAÄžIZ

Gelecek Partisi Genel BaÅŸkan Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün ÅŸunları kaydetti: Yarının Türkiye’sini inÅŸa etmek için hazırladığımız GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem’in en önemli baÅŸlıklarından birisi de ÅŸüphesiz bağımsız ve tarafsız yargıdır. Yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı ilkesi, adaletin tesisinin asgari ÅŸartı, demokratik hukuk devletinin güvencesi, hak ve özgürlüklerin teminatıdır.

GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistemde öncelikle yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığını saÄŸlayacağız. Yüksek yargı kurulları ile yüksek yargı organlarının bağımsızlıkları ve demokratik meÅŸruiyetlerini güçlendireceÄŸiz. Bu kurullara ve organlara yürütmenin müdahalesini engelleyecek tedbirleri alacağız. Bizler, bağımsız ve tarafsız yargı amacıyla, hazırladığımız çalışmamızı altı ana baÅŸlık etrafında topladık.

Birincisi, Yargı Sistemi ile Hakimlik ve Savcılık MesleÄŸine yönelik olarak; Hakimlik teminatını güçlendirecek ve hakimlere coÄŸrafi teminat güvencesi saÄŸlayacağız. Hâkimlik ile savcılık mesleklerini, tam bağımsızlık için birbirinden ayıracağız. Hâkimlerin idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığı’na baÄŸlı olduÄŸuna iliÅŸkin Anayasa hükmünü kaldıracağız. Hâkim ve savcıların mesleÄŸe kabullerinde ve yükselmelerinde objektif kriterleri esas alacağız.

Sulh Ceza Hakimlikleri’nin görev, yetki ve iÅŸleyiÅŸlerini hukuk devletinin gereklerine göre yeniden düzenleyeceÄŸiz. Tutuklamanın istisna olması ilkesinin titizlikle uygulanması için gerekli tedbirleri alacağız. Anayasa Mahkemesi ve Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesi içtihatları ile uyumlu kararlar alınmasını ve bu mahkemeler tarafından verilen kararların derhal uygulanmasını saÄŸlayacak düzenlemeler yapacağız.

Hâkimlerin terfilerinde, verdikleri kararların Anayasa Mahkemesi ve Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesi içtihatlarıyla uyumunu temel ölçütlerden biri olarak kabul edeceÄŸiz. Görevini kötüye kullanmak suretiyle Anayasa Mahkemesi veya Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesi’nin verdiÄŸi hak ihlali kararına sebep olup devleti tazminata mahkûm ettiren ve zarara uÄŸratan hâkimlere ve savcılara bu tazminat ve zararın rücu ettirilmesini saÄŸlayacağız.

Ä°kinci olarak; (Adeta yargının kalbi olan) Hakimler ve Savcılar Kurulunda deÄŸiÅŸikliklere gideceÄŸiz. Bu doÄŸrultuda, hâkimlik mesleÄŸi ile savcılık mesleÄŸini birbirinden ayıracağız. Hakimler ve Savcılar Kurulunu kaldıracak, Hakimler Kurulu ve Savcılar Kurulu ÅŸeklinde iki farklı kurul oluÅŸturacağız.

ÇoÄŸulculuÄŸun, hesap verebilirliÄŸin ve demokratik meÅŸruiyetin saÄŸlanması için Yüksek Yargı Kurulları’nda üyelerin yarısının Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından üçte iki nitelikli çoÄŸunlukla seçilmesini saÄŸlayacağız. Üyelerin diÄŸer yarısı ise Yargıtay, Danıştay, Türkiye Barolar BirliÄŸi, adli ve idari yargı birinci sınıf hakim ve savcılar tarafından, kendi mensupları arasından doÄŸrudan seçilecektir. Bağımsızlık ilkesinin güçlendirilmesi için Adalet Bakanı ve MüsteÅŸarı, Hakimler Kurulu’nda yer almayacaktır.

Yüksek Yargı Kurulları’nın disiplin kararları da yargı denetimine açık hale getirilecektir. Üçüncü olarak yapacağımız deÄŸiÅŸiklikler; Barolar ve Türkiye Barolar BirliÄŸi’ni kapsıyor: Avukatlık mesleÄŸinin bağımsız ve özgür bir ÅŸekilde icra edilmesi için gerekli tedbirleri alacağız. Yargının kurucu unsuru olan savunmayı anayasal güvenceye kavuÅŸturacağız. Çoklu baro uygulamasına son vereceÄŸiz.

Baro ve Türkiye Barolar BirliÄŸi seçimlerinde temsilde adalet ilkesini esas alacağız. Anayasal düzenin, temel hak ve özgürlüklerin güvencesi olan Anayasa Mahkemesi’nin görev ve yetkileri geniÅŸletilerek güçlü ve etkili denetim için Mahkeme’yi yeniden yapılandıracağız. Temel hak ve özgürlüklerin daha güçlü ÅŸekilde korunabilmesi için bireysel baÅŸvurunun kapsamını, konu ve baÅŸvurulabilecek haklar bakımından geniÅŸleteceÄŸiz. Yine Anayasa Mahkemesi’nde iptal davası açabileceklerin kapsamını da geniÅŸleteceÄŸiz.

Anayasa Mahkemesi’nin üyelerinin en az dörtte üçünün hukukçu olmasını zorunlu tutacağız. Mahkeme üyelerinin Meclis tarafından, Danıştay, Yargıtay, Sayıştay, Türkiye Barolar BirliÄŸi ve Üniversiteler arası Kurul tarafından belirlenen üç katı aday içerisinden üçte iki nitelikli çoÄŸunlukla seçilmesini saÄŸlayacağız. Üç üye ise, farklı kaynaklardan gelecek ÅŸekilde CumhurbaÅŸkanı tarafından seçilecektir. BeÅŸinci olarak; Yüksek Seçim Kurulu’nu Anayasa’da yargı bölümü içerisinde bir yüksek mahkeme olarak düzenleyecek ve kurulun niteliÄŸini açıklığa kavuÅŸturacağız.

Yüksek Seçim Kurulu, idari ve yargısal görevleri bakımından iki daireye ayrılacaktır: Yargısal görevi olan kurul bir yüksek yargı organı olarak çalışacak, idari görevi olan kurulun aldığı kararları itiraz halinde denetleyecektir. Altıncı ve son olarak; Sayıştay’ı Anayasa’da bir yüksek mahkeme olarak düzenleyeceÄŸiz. Sayıştay’ın kuruluÅŸ ve iÅŸleyiÅŸine iliÅŸkin esasları, anayasal güvenceye kavuÅŸturacağız. Hesap verebilir ve ÅŸeffaf bir yönetim anlayışıyla Sayıştay denetiminin kapsamını, tüm kamu kurum ve kuruluÅŸlarını kapsayacak ÅŸekilde geniÅŸleteceÄŸiz. Böylece güçlü, bağımsız ve tarafsız bir yargının oluÅŸumunu hep birlikte saÄŸlayacağız.

BAHADIR ERDEM: ÖZGÜRLÜKLERÄ°N ÜZERÄ°NDEKÄ° HER TÜRLÜ BASKIYA SON VERECEĞİZ

Daha sonra söz alan Ä°YÄ° Parti Hukuk ve Adalet Politikaları BaÅŸkanı Prof. Dr. Bahadır Erdem, ÅŸunları kaydetti: Yarının Türkiye’si için hazırladığımız GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem ile devletin temel organlarının yanında demokratik hukuk devletinin güçlendirilmesini de esas alıyoruz.

Hükümet sistemimizle; uluslararası sözleÅŸmeler ve evrensel deÄŸerler çerçevesinde baÅŸta, ifade ve basın özgürlüÄŸü olmak üzere tüm özgürlüklerin garanti altına alındığı; bireylerin ve sivil toplumun güçlendirildiÄŸi, çevre haklarının ve sürdürülebilirliÄŸin saÄŸlandığı, kadın-erkek eÅŸitliÄŸinin tesis edildiÄŸi, özgür ve demokratik bir Türkiye’yi inÅŸa etme kararlığındayız.

Bu amaçla, temel hak ve özgürlükler; dil, din, mezhep, ırk, cinsiyet, siyasi ve sosyal aidiyet farkı gözetmeksizin tüm insanlar için güvenceye kavuÅŸturulacak ve iç hukukumuz uluslararası standartlarla uyumlu kılınacaktır. ÖtekileÅŸtirme hissi doÄŸuran tüm uygulamalar ortadan kaldırılacaktır.

Bu kapsamda ilk olarak DüÅŸünce ve Ä°fade, Toplantı ve Gösteri YürüyüÅŸü ile Örgütlenme Özgürlüklerinin kullanımını engelleyen ya da ölçüsüz ÅŸekilde sınırlandıran mevzuatı yeniden düzenleyeceÄŸiz. Demokratik toplumun gereklerine uygun olarak bu özgürlüklerin üzerindeki her türlü baskıya son vereceÄŸiz. GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem’de ifade özgürlüÄŸü; Anayasa Mahkemesi ve Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesi’nin içtihatları gereÄŸince ÅŸiddete teÅŸvik, nefret söylemi ya da kiÅŸilik haklarına saldırı durumları dışında sınırlandırılmayacaktır.

Ä°nternet mevzuatını, uluslararası standartlara uygun olarak, ifade özgürlüÄŸünü kısıtlamayacak ve kiÅŸilik haklarını ihlal etmeyecek ÅŸekilde yeniden düzenleyeceÄŸiz. Toplantı ve gösteri yürüyüÅŸü hakkına iliÅŸkin mevzuatı, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesi içtihatları ışığında yeniden düzenleyerek bu hakla ilgili bildirim uygulamasının idare tarafından keyfi ÅŸekilde kullanılmasını engelleyeceÄŸiz.

Din ve Vicdan ÖzgürlüÄŸü’nü güvence altına alan, demokratik laik hukuk devletinin, çoÄŸulcu toplum düzeninin temeli olduÄŸunu düÅŸünüyoruz. Bu nedenle bizler, herkesin inancına, kanaatine ve yaÅŸam tarzına saygı duyulduÄŸu, kiÅŸilerin din, inanç ve yaÅŸam tarzı fark etmeksizin özgürce yaÅŸadığı, herkesin kendi kimliÄŸiyle ve kendisi olarak eÅŸit ÅŸekilde toplumsal, kamusal ve siyasal yaÅŸama katıldığı bir sistemi hep birlikte inÅŸa edeceÄŸiz. Temel hak ve özgürlükler kapsamında ele aldığımız son derece önemli bir diÄŸer husus ise kadın haklarıdır.

Kadınlar; eÄŸitim, çalışma hayatı ve karar alma mekanizmalarına katılma gibi büyük sorunlarla ve eÅŸitsizliklerle karşı karşıyadır. Toplumun ve yaÅŸamın her alanında, tüm karar alma mekanizmalarında kadın-erkek eÅŸitliÄŸini saÄŸlamayı ve korumayı öncelikli bir devlet politikası haline getireceÄŸiz. Bu konuda yasal ve yapısal tüm gereklilikleri saÄŸlayacağız. Yarının Türkiye’sinde kadına yönelik ÅŸiddetle etkin ÅŸekilde mücadele edilecek, ÅŸiddetin önlenmesi adına uluslararası sözleÅŸmeler ve ulusal mevzuat hükümleri etkili ÅŸekilde uygulanacaktır.

Kadına karşı iÅŸlenen suçlarla ilgili Türk Ceza Kanunu’nda gerekli düzenlemeler derhal yapılacaktır. Failler için caydırıcı cezalar öngörülecek, uygulanan indirim sebepleri yeniden düzenlenecektir. Yine bu kapsamda eÄŸitim müfredatına ilkokul birinci sınıftan itibaren insan hakları ve kadın-erkek eÅŸitliÄŸi dersleri konulacaktır. Kız çocuklarının eÄŸitim hakkı güvence altına alınacak ve bu hakka eriÅŸimin önündeki tüm engeller kaldırılacaktır.

DiÄŸer bir baÅŸlığımızsa Basın ÖzgürlüÄŸüdür. Bu hakkı güvence altına alarak, basına görevini özgür bir ÅŸekilde yapacağı güvenli, çoÄŸulcu ve elveriÅŸli bir ortam saÄŸlayacağız. Gazetecilere karşı ceza soruÅŸturmasına gerekçe yapılan mevzuatı, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesi içtihatları çerçevesinde yeniden düzenleyeceÄŸiz.

TRT’yi ve Anadolu Ajansı’nı, bağımsızlık ve tarafsızlık esaslarına göre yeniden yapılandıracağız. Keyfi akreditasyon kararlarına son verip, basın kartlarının verilmesinde meslek kuruluÅŸlarına belirleyici bir rol vereceÄŸiz. Medya sahipliÄŸi ve finansmanını ÅŸeffaf hale getirecek, medyada tekelleÅŸmeyi ve kartelleÅŸmeyi önlemek amacıyla yasal ve yapısal tedbirler alacağız.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun görevini bağımsız ve tarafsız olarak yerine getirebilmesi için yasal ve yapısal deÄŸiÅŸiklikler yapacağız. Kurulun üyeleri, üye yapısında çoÄŸulculuÄŸu saÄŸlamak üzere alanında uzman kiÅŸiler ve meslek kuruluÅŸları temsilcileri arasından Meclis tarafından nitelikli çoÄŸunlukla seçilecektir.

Basın Ä°lan Kurumu’nun yapısı ve üye seçimi basın özgürlüÄŸüne uygun ÅŸekilde yeniden düzenlenecektir. Öte yandan demokratik toplumun asli bir unsuru olan Sivil Toplum kuruluÅŸlarına yönelik ayrımcılığa ve baskıya da son vererek, bu kuruluÅŸların faaliyetlerini keyfi bir biçimde engelleyen düzenlemeleri kaldıracağız. Bu kuruluÅŸların özgürce çalışabileceÄŸi güvenli, çoÄŸulcu ve elveriÅŸli bir ortam oluÅŸturacağız.

GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem ile birlikte Sosyal Haklar da güvenceye kavuÅŸacaktır. Refahın adil bölüÅŸümünü saÄŸlayarak, sosyal hakları ve devlet yardımlarını insan onuruna yaraşır bir ÅŸekilde ve hak temelli bir yükümlülük olarak güçlendireceÄŸiz. Engelli vatandaÅŸlarımızın çalışma hayatı dahil toplumsal hayatın tüm alanlarına tam katılımlarının önündeki engelleri kaldıracağız. Son olarak ise Çevre haklarına iliÅŸkin anayasal ve yasal düzenlemeleri uluslararası hukukla uyumlu hale getireceÄŸiz.

DoÄŸal yaÅŸam kaynakları ve çevrenin korunması konusundaki devletin yükümlülüklerini Anayasa’da açık ÅŸekilde düzenleyeceÄŸiz. Devleti, toplum saÄŸlığının korunması ve refahının saÄŸlanması amacıyla içme suyu kaynaklarını, tarım alanlarını, ormanları ve hayvanları korumakla; iklim krizine karşı mücadele etmekle ve düzenli kentleÅŸmeyi saÄŸlamakla yükümlü kılacağız. Yargı sisteminde çevre konusunda uzmanlaÅŸmış yargıçların görev yapacağı Çevre Mahkemeleri kuracağız.

BÜLENT KAYA: MÜLAKAT UYGULAMALARINA SON VEREREK YAZILI SINAV SONUÇLARINI ESAS ALACAÄžIZ

Son sözü alan Saadet Partisi Genel BaÅŸkan Yardımcısı Bülent Kaya ise ÅŸunları söyledi: GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem’de Kamu Yönetimi ve Siyasi Etik BaÅŸlıklarını sizlere arz etmek üzere huzurlarınızdayım. Öncelikli olarak kamu yönetimine eÅŸitlik, tarafsızlık, liyakat, hukuka uygunluk ve ÅŸeffaflık ilkelerini hakim kılacağız.

Tüm kamu kurumlarının, fonksiyon ve etkinliklerini gözden geçirerek ihtiyaçlar doÄŸrultusunda yeniden yapılandıracağız. Bu baÄŸlamda paralel bütün kurum ve kurulların faaliyetlerine son vereceÄŸiz. Kamu yönetiminde kadın yöneticilerin sayısını arttıracağız. Ä°kinci hedefimiz kamu görevine alınmada her kademede liyakat ve eÅŸitlik ilkelerini hâkim kılmaktır.

Mülakat uygulamalarına son vererek yazılı sınav sonuçlarını esas alacağız. Sözlü mülakat yapılması zorunlu olan haller ise ancak kanunla düzenlenmek kaydı ile istisna olacaktır. Bu durumda da adaylara yöneltilecek sorular kura usulüyle belirlenecek, sözlü sınav ve mülakatlar kayda alınacaktır.

Üçüncü hedefimiz yolsuzlukla etkin bir ÅŸekilde mücadele etmektir.

Yolsuzlukla ilgili mevzuatı, YolsuzluÄŸa Karşı Devletler Grubu’nun tavsiye kararlarıyla tam uyumlu hale getireceÄŸiz.

Kamu Ä°hale Kanunu’nu yenileyerek ihale mevzuatını tek kanunda düzenleyeceÄŸiz. Kamu alımlarında ve ihalelerde rekabeti ortadan kaldıran, ihaleyi istisna keyfiliÄŸi kural haline getiren, yolsuzluÄŸun kapısını açık tutan istisna ve muafiyet hükümlerini kaldıracağız.

Dördüncü olarak Yerel yönetimlerin yetki ve sorumluluklarını artıracağız. Yerel Yönetimlerde demokratik katılım, ÅŸeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerini hâkim kılacağız.

Merkezi yönetimin yerel yönetimler üzerindeki idari denetiminin sınırlarını açıkça belirleyerek yerindelik denetimi anlamına gelen vesayet uygulamalarına son vereceÄŸiz. Bu baÄŸlamda yeni bir merkez-yerel dengesi kuracağız.

Yerel yönetimlere, genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan payı arttıracağız Seçimle gelenin seçimle gitmesini güvence altına alacağız.

Yerel yönetimlerde seçme ve seçilme hakkını yok sayan kayyum uygulamalarına son vereceÄŸiz. Kamu yönetimi baÅŸlığı altında beÅŸinci olarak mutabık kaldığımız nokta ise akademik özgürlük ve üniversitelerle ilgili düzenlemelerdir.

Yüksek öÄŸretimde özgür ve çoÄŸulcu bir sistem oluÅŸturarak Üniversitelerin bilimsel özerkliklerinin yanında, idari ve mali özerkliklerini de anayasal güvence altına alacağız.

YükseköÄŸretim Kurulu’nu kaldırarak yerine yetkileri koordinasyon görevi ile sınırlandırılmış, üyelerinin ise demokratik meÅŸruiyet esasına dayanılarak seçildiÄŸi üniversiteler arası bir kurul tesis edeceÄŸiz.

ÖÄŸretim üyelerinin kendi üniversitelerinin rektörünü seçmesine imkân saÄŸlayacağız.

Dekan adaylarının uzmanlık alanlarının, ilgili fakültenin niteliÄŸine uygun olması esasını temin edeceÄŸiz.

Kamu yönetiminin altıncı ve son baÅŸlığı olarak Düzenleyici ve Denetleyici Kurumları ele aldık. Bu kurumların oluÅŸumunda ve çalışmasında liyakat, ÅŸeffaflık ve tarafsızlık ilkelerinden taviz vermeyeceÄŸiz.

Düzenleyici ve Denetleyici Kurumların idari ve mali özerkliÄŸe kavuÅŸturulmasını saÄŸlayarak bağımsızlıklarını tesis edecek ve yürütmenin müdahalelerine karşı korunmaları için yasal ve yapısal önlemler alacağız.

Kurumlara atanacak üyelerin yetkinliklerini nesnel olarak ortaya koyacak kriterler belirleyeceÄŸiz. Merkez Bankası baÅŸta olmak üzere düzenleyici ve denetleyici kurumların bağımsızlığını zedeleyecek hiçbir uygulamaya ve düzenlemeye yer vermeyeceÄŸiz.

Demokratik hukuk devleti önündeki en büyük engellerden bir tanesi de siyasi makam sahiplerinin yolsuzluklarını önleyecek mevzuatın yetersiz olması ve var olan hükümlerin uygulanamamasıdır. Bu sebeple de ÅŸeffaflık saÄŸlanamamakta, rüÅŸvet ve yolsuzluklar engellenememektedir.

GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistem’de milletvekillerinin, bakanların, siyasi parti genel merkez yöneticilerinin ve belediye baÅŸkanlarının görevlerini yerine getirirken uymaları gereken siyasi etik ilkelerinin düzenlenmesi amacıyla

Siyasi Etik Kanunu hazırlayacağız. Kanun kapsamındaki kiÅŸilerin; görevlerini yerine getirirken, adalet, eÅŸitlik, hesap verebilirlik, kiÅŸisel menfaat saÄŸlamama, çıkar çatışması olacak hallerden kaçınma ve ÅŸeffaflık ilkelerine göre hareket etmesini saÄŸlayacağız.

Siyasi etik ilkelerinin etkili olarak uygulanmasına ilişkin kurumsal yapılanmayı tesis edeceğiz.

Bizler, toplumu en geniÅŸ yelpazede temsil eden altı siyasi parti olarak; Yarının Türkiye’si için hazırlamış olduÄŸumuz GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistemi, ülkemize, adalet, barış, refah ve huzur getirmesi inancıyla hayata geçirmeyi taahhüt ediyoruz.

GüçlendirilmiÅŸ Parlamenter Sistemin, milletimize hayırlı ve uÄŸurlu olması temennisi ile hepinizi saygı ile selamlıyorum.

• 6-parti
• Parlementer-sistemi