Bir Kültürdür Reyhânî Aslında reyhani, müziğin adı , oyunun değil.. ama oyun, reyhani müziği eşliğinde oynanan bir oyun olduğu için oyuna da reyhani oyunu deniyor. 

H24Haber / KÜLTÜR / Sanat

 Bir Kültürdür Reyhânî Ülkemiz maalesef çok kültürlü ve mozaik bir memleket.Mezobotamya kadim ve Nuh Nebinin Tufan'ından sonra insanlığın dünya ya yayıldığı ilk yerleşim yeridir. ''Dinlerin ve dillerin şehri" Mardin'de, müziğin farklı din ve dillerden insanları bir araya toplayabilen "evrensel bir dil" olduğu kaçınılmazdır.

Bir Kültür insanı olan, Kıymetli Mardin aşığı,Şair,Mütercim, Güzel İnsan Doğan Bekin Bey Efendi Geçmişteki kültürü bugüne taşımak için çaba sarf eden Kanuni Abdulgani Bilgiçoğlu'nun Reyhani Oyununu Kanunisi ile çalarken Kaydetti,Kültür mirası güzellikleri'ni kaydeden geleneksel kültürlerinin , bu yönüyle köprü vazifesi gördüğünü vurguladı.

MARDİN’İN REYHANÎ YÜZÜ OLABİLMEK

Büyük medeniyetlere ışık tutmuş kadim Mardin kenti, farklı ve karmaşık heterojen kültürleri bağrında kucaklayarak kültürel potasında eritmiş, bunun sonucu olarak sosyal topografyasında önemli değişikler yaşamadan günümüze kadar acıları, ağıtları, gözyaşları ve sevinçleri yeknesak ederek homojen bir yapıya kavuşturmayı başarmış ender kentlerdendir. İşte bu nedenledir ki, kendine özgü yüksek uygarlık düzeyiyle tüm zamanlara ayrıcalıklı bir “stampa” olma özelliğini bağrında taşımıştır.

Bu güzide şehrin korunması ve her tarafında barut, molotofkokteyli veya göz yaşartıcı bomba kokuları yerine, reyhan kokusunun yeniden dantela işlemeli taşlara sinmesi en büyük arzumuzdur.

Büyük bir zevk inceliği ve şiir gücüyle kurulu, tarih boyunca tüm farklı etnisitelere kucak açan, tarih perspektifi içinde azmin, sabrın ve özverinin gerçek manadaki nüvesini oluşturan, misafirperverliğiyle müstesna bir yere sahip kadim Mardin kenti, şiddet ve nefretin değil, sevgi, saygı ve kardeşliğin merkezi olma özelliğini yeniden aynen devam ettirme konusunda mesafe alması için üzerimize düşen görevleri yerine getirmek arzusundayız.

İllüstratör ressamın fırçasından çıkmış müstesna inceliğe sahip kadim Mardin kenti, hiddetin ve şiddetin değil, hoşgörünün ve kardeşliğin ortak adı olsa gerek.

Reyhani Oyunu;

MARDİN Mardin’e özgü Reyhani, "Allah'a yakarışın simgesi" olarak eller havada, avuçlar açık bir şekilde diz üstüne çöke çöke oynanan bireysel bir oyun türüdür.

Reyhani müziği Endülüs, Arap, Süryani, Kürt ve Türk müziklerinin karışımından ortaya çıkmıştır. Müziğe “Reyhani” isminin verilmesi kimine göre, bu müzikle oynayanların Reyhan bitkisi gibi sallanması; kimilerine göre ise, bölgede hâlâ her evin bahçesini kokusuyla süsleyen Reyhan bitkisi gibi, bu müziğin de insanı mest etmesidir.

KÂNUNÎ ABDÜLGANİ BİLGİÇOĞLU KARDEŞİMDEN MARDİN REYHÂNÎ OYUN HAVASI

 Reyhânî, Mardin ile özdeş oyun havasının adıdır. Bugün bu oyun havasını aslına uygun çalabilecek sanatçı hemen hemen yok denecek kadar azdır artık. Mardin'in yetiştirdiği keman virtüözü kemanî Tuma Tüfekçi ve kanunî İsmail Bilgiçoğlu'ndan dersler alan kıymetli kardeşim Abdülgani Bilgiçoğlu, bu müstesna oyun havasını aslına uygun çalabilen son sanatçılardan birisidir.

Reyhânîyi çalarken, kanunun her teline mızrapsız olarak sadece parmak uçlarıyla büyük bir ustalıkla dokunan Abdülgani Bilgiçoğlu, bir hatt-ı reyhânî sanatçısının kıvraklığıyla telleri coşturmakta ve konuşturmaktadır.

Reyhânînin gelecek jenerasyonlara en güzel şekilde aktarılabilmesi için bugün Abdülğani Üstadın çaldığı reyhânî oyun havasını kayıt altına almayı yeğledik. Reyhânî oyun havası kaydı için Abdülğani Biçicioğlu teşekkürü borç biliyor ve Mardin,resmi kurum ve kuruluşlar ile vakıf ve derneklerini Mardin etnik müziğinin korunma ve kayıt altına alınması için Kültür yetkililerinin bu eserleri kayıt alması gerekiyor.

REYHANİ MÜZİĞİ:

Aslında reyhani, müziğin adı , oyunun değil.. ama oyun, reyhani müziği eşliğinde oynanan bir oyun olduğu için oyuna da reyhani oyunu deniyor. Bu oyun adını, söylencelere göre iki şeyden alıyor olabilirmiş: birincisi "reyhan adlı kokulu bitkinin mest edici kokusu gibi, bu müziğin de insanı mest etmesi", ikincisi ise "bu oyunu oynayanların reyhan bitkisi gibi sallanması" Reyhani, sadece Mardin merkezde ve erkekler arasında, bireysel olarak, eller havada ve yere paralel, avuç içleri açık ve yukarıyı gösterecek şekilde tutularak, dizler yere çöke çöke oynanan bir oyun.

Kolların havada ve avuç içlerinin açık ve yukarıyı gösterecek şekilde tutulması ise, "Allah'a yakarışın bir simgesi" dir. Bu müzik; Endülüs, Arap, Süryani, Kürt ve Türk müziklerinin karışımlarından oluşan ve kaynağını bu kültürlerden alan bir müzikmüş... (tam da farklı din ve kültürlerin yaşadığı Mardin şehrinin atmosferine yaraşır bir müzik yani) Böylesi bir güzel kültürün varlığını bize hatırlattığı için Doğan BEKİN'e teşekkürü bir borç bilmekteyiz.

• reyhani
• mardin
• süryani
• Kürtler
• Arap-birliği