MABUDLAR VE MABUDELER

H24 / Makale / Metin HASIRCI

 Bu mabutların eneskisi ve en birincisi Fetah idi. Dün ya zalimce hareketlerden Fetah’ın sayesinde kurtuld u idi. (125)Hayat,dünya ve insanlar Fetah sayesinde vücud bulmuşlardı. Fetah, semanın yaratıcısı, iki cihanın hakimi, hakikat mabudeside, Men idi. Fetah da, haiz olduğu çeşitli vazifelere göre çeşitli şekillerle gösterilirdi. Yine çeşitli isimler ile hatırlanırdı.

Fetah; Menfis ahalisinin mabudu idi. Burada Fetah’ın adına gayet büyük bir bina inşa edilmişti.

Fravunların, bu mab edi genişletme ve süslemek yolunda çok çalıştıkları bilinen hususattandır. Fakat Kiklos, Mısır’ı ele geçird ikten sonra bu mabede zorlayarak girmiş, mabut Fetaha hakaretler etmiştir. Güneş Mabudu Ra: Fetah Menfis mabudu olduğu gibi Helyepulis şehrinin mabudu olduğu gibi Ra’ da dünya ve hayatı muhafaza eden, faal, hakim, mubariz yani savaşçı bir mabud idi. Mısır Fravunlarının temsili hakimiyeti Ra,idi. Ra, nasıl bütün cihana hakim ise, fravunlar da, Mısır’a öyle hakimdiler

. Bunun için fravunlar kendilerine Ra’nın oğlu namını verirlerdi. Ra,elinde bir Asa, başında güneş timsali bulunur şekilde gösterilir di. Fetah yaşıyla boyandığı gibi Ra’da kırmızıya boyanır, çoğunlukla atmaca başı ile gösterilirdi.

Güneşe R a, adı verilerek ibadet olunduğu gibi Nil’ede,çöllerle mücadele ve herşeye hayat verdiği için onada,Hapi namı verilerek perestiş(ibadet) edilirdi. Diğer Mabudlar: Mısır da, bu mabutlardan başka dah a birçok mabutlar vardı ve bunlara tapınılırdı. Mesela Sayes’ de; Nihyes, Bubast’ta Pahet, Siyen taraflarında Senhefe ibadet edilirdi.

Nehyes, mabudelerin kraliç esi ve Güneş'in validesi idi. Fetah gibi bu mabude de, yeşil renklerle gösterilirdi. Mukaddes hayvanı Akbaba idi. Mısırlılar, Nehyes’e ibadet için Sayese gelirler, bütün gece yanan meşaleler altında ibadet ederlerdi.

Sayese gitmeye gücü olmayanlarda,o gece meşalel erini evlerinin etrafında yakarlardı.(126) Pahet, Fetah ’ın maşukası(aşıkı)olduğu, Menfis’in hakimesi idi. Mu kaddes hayvanı kedi idi.  Paht ibadeti fevkalade şatır ane bir şekilde ifa ediliyordu.

Pahta hertaraftan dalg aların birbirini takibi gibi insanlar fevç fevç,ibadete g elirler, flütler çalınır, herkes ellerini şakırdatır,dansla r, şarkılar her tarafa neşeler verirdi. Onlardan başka Oneperis, Ayziyes, Tıyfun, Horus, Hasur ve Harmakis isimli mabutlar da,vardı. Oziris, Teb’de doğmuş Ulular mabudu idi. Bu mabuda Abidos şehrinde ibadet edilirdi.

Cize’de Öziris’e bir mabed inşa edilmiş, bu mabet 1.Totmuzis tarafından yaptırılmıştı. Oziris’ in kutsal hayvanı balıkçıl, idi. Oğlu da, Horus idi. Mısırlıların eks eriyeti kendilerini Osiris’in yakınlarına gömdürüyordu . Öziris; iyilik mabudu idi. Kardeşi Sehet,yani Tıyfun de, geceler mabudu idi.

• mabudlar
• mabudeler