İRAN'IN MISIRI İSTİLASI

H24 / Makale / Metin Hasırcı

Fakat bu iddialar yıkılmaya maruz kalmış Mısırlıların, izzeti nefislerinin onurunu muhafaza için uydurdukları efsaneden başka birşey değildir. O zamanlar vakıa Mısır’ı ele geçirmek isterlerdi fakat Mısırlılar kendi kendilerini bu istilaya maruz bırakmaktaydılar. Mısır’ın doğu cihetini kuşatan, çöl ile Nil vadisi, istila edilmeleri için şahrah yani hazır ve büyük bir zafer yolu gibi açıktı. İranilerin Mısır’ı istila etmelerine tesadüfte yardımcı oldu.

Ameziyes maiyetindeki yunanlı generallerden Faez, Mısır’dan firar etmiş ve İran’a sığınmıştı. Faez metin ve azimkar bir kimseydi. Mısır’ın her tarafını iyi bilen birisiydi. Kiklos’un enbirinci düşünceside, çölden geçmek için lazım gelen Su’yun azlığı idi. Faez; Kiklos’a çöl ve sahile hakim olan Şeyh’e yakın davranıp uyuşması gerektiğini tavsiye etti.

Bu teklif yapıldığında, kabul gördü. Suyu temine muvaffak olan İran ordusu, o sırada Pelöz yakınlarına kadar gelmi şti. Ordu Pelöz civarına geldiği sırada Ameziyes hayatını noktalamıştı.

Ameziyes’in oğlu 3. Pesemetik devletin başına geçmişti. Mısırlılar, mabudlara son derece itimat ettikleri halde, nefislerine söz geçirememe halinden kurtulamamış idiler. Daha doğrusu Mısır,(120) artık tefessüh etmişti. (12.sülale zamanında bir Mısır Mabedi Resim altı yazısı) Amezis’in bütün müttefikleri, Mısırla olan ittifaklarını terk etmişlerdi. Ahali ülkenin her tarafında ecnebileri görmekteydi. Milli ırkın ve hiss-i milliyetin bozulması, Mısır’ın yıkılma sebebi olma yolundaydı.(121)

İran ordusu Mısır’a girmiş, Pelöz’de Mısır askerleriyle çarpı şıyorlardı. Faez’in Mısır’da kalan çocukları, Fravunun hizmetinde bulunan Yunan askerleri tarafından babal arının gözü önünde öldürülmüştü. Kanlarını şarap dolu kaplara dolduruyorlardı. Akabinde askerler bu kanlı şarapları hırs dolu olarak içmekteydiler. Karşı saflar üzerine yok edici bir kasıtla taarruza geçiyordu.

Akşamın yakınlığına doğru Mısır safları gerilemeye başlamıştı. Pesematik askerlerinin döküntüsünü topla yıp, kaleleri müdafaa edecek yerde, kendini kaybedip, Menfis'e kapanmıştı.

Kiklos teslim olması için Pes amatike haber göndermiş,gönderilen murahhaslar a hali tarafından parça parça edilmişti. Neticede; şehir birkaç gün süren muhasara sonunda teslime mecbur kalmıştı. Mısır-ı Ulya ile Libya havalisi, İranilerin elin e geçmişti.

Asırlarca bölgeye yapılan saldırılara başarı ile karşı koyan bu muhteşem devlet, şimdi kan içinde yüzen bir yıkıntı haline gelmiş, enkaz görüntüsü veriyordu. Rivayete göre Menfes’in tesliminden on gün sonra Kiklos, esiri Pesatemek’in, tutumunu gözden,geçirmek için, Pesametek’in kızını ve oğlunu esir kıyafetinde önünden geçirmiş, Pesametik evlatlarının idama götürüldüklerini gördüğü halde metanetine asla halel getirmemiştir.

Fakat eski zevk arkadaşlarınd an birini düşkün bir halde gördüğünde,hıçkıra hıçkıra ağlamağa başlamıştı. Daha sonra başını yumruklarıyla dövmeye koyulmuştu.

Kiklos evlatlarının durumun da metanetini kaybetmeyen bu adama arkadaşı için gösterdiği hassasiyetin sebebini, Pesametek’e sordurmuştur: 'Ey Keyhüsrev’in oğlu;benim felaketlerim o kadar büyüktür ki, buna ağlamak esasen fazladır fak at dostumun felaketi böyle değildir!

Fiemanillah

• iranda-deprem
• misir
• adülyan
• menfes
• keyhüsrev