BAYRAM BİLİNCİ

H24/ Makale /  Mehmet Ali BİÇER 

Bayramlar toplumun birer çimentosudur. Bayramlar fertleri birleştirir ve kaynaştırır, toplumda var olan sınıf farkını en az düzeye indirir. Çoğumuzun özlem duyduğu “Sevgi Toplumunun” zirve görüntüleri bayram günlerinde yaşanır. Bayramlar içimizdeki kibrin, hasedin şekillenerek tevazüye, empatiye dönüşmesi ile gönül dünyamızdaki savaş ve zaferi çağrıştırır. Dolayısıyla toplumda “Bayram Bilincini” canlı tutarak, mümkün mertebe diğer zamanlara da yaymanın yolları aranmalıdır.

SAVAŞ, SABIR VE ZAFER

Ramazan Ay’ında aç kaldık, susuz kaldık, çoğu isteklerimizi erteleyerek sabrettik. İbadetlerimizi arttırarak kendimizi “Manevi Yoğun Bakıma” aldık. Bizi yerden yere vurmak isteyen nefsimize rağmen “Kulluk Bilincimizin” gereğini yerine getirmeye özen gösterdik. Yani, “savaş, sabır ve zafer” dedik. Sevinçliyiz, kıvançlıyız, çünkü sorumluluğumuzu, yapılması gerekenleri azami derecede yerine getirmeye çalıştık. İnsan sevinç veya üzüntü halinin birinde bulunur. Doğanın yapısı gereği zıtlıkların buluşması ile kıymetli olanlar da açığa çıkar.

BAYRAM, BİR İBADETTİR

Deliye her gün bayram diyerek, bayramları hafife almak, sığ düşünmekten öteye geçemez. Bayram, namaz, oruç ve buna benzer ibadetler, akıllı, şuurlu insanların teslimiyetidir. Herkes içinde bulunduğu ekonomik, sosyal şartlara göre bayram sevincini yaşar ve haline şükreder. Kişi, Bayram günü eğer varsa problemlerini dostlarına, çevresine yansıtmamaya daha özen gösterir. Bayramda hayattan küsülmez, ümit ise hiç kesilmez. Çünkü; Hepimiz biliyoruz ki, soluk aldığımız her anımızla, Yüce Allah’ın sınavından geçiyoruz.

RAMAZAN BAYRAMI

İlkel kavimlerde ve bugünkü uygar toplumlarda hep bir çeşit bayram yapıla gelmiştir. İslam Dini gerçekleri hiçbir zaman inkâr etmez ancak, onları ıslah eder. Mekke’den Medine’ye yapılan hicretten sonra ikinci yılda, Ramazan Bayramı ile bayramların yaşanmasına start verilmiştir. “Allah’ü Tealâ size bu iki bayrama karşılık (Mihrican: Sonbahar Bayramı, Nevruz: İlkbahar Bayramı) daha hayırlılarını, Ramazan ve Kurban Bayramlarını verdi.” Hadis’i Şerif’i biz müminlerin bayramlarına sahip çıkması gerektiğine vurgu yapılmıştır. Bayram atmosferinde şeker yemek, bayram sevincini yaşamak ve müminleri kaynaştırmak adına birer araçtan, sembolden ibarettir.

BAYRAM HEYECANDIR

İçinde bulunduğumuz Ramazan Bayramı ile ilgili bilgileri öğrenmek ise farzdır. İlmihal kitaplarımızda belirtildiği şekliyle, Bayram günü sabah namazı vakti tatlı bir şey yemeli, her adımına bir sadaka sevabı verilen camii istikametine değişik yollardan gidip gelmeli ve hafifçe duyacağımız şekilde tekbirler getirmelidir. Vacip olan bayram namazını camide kılmadan önce sadaka’i fıtır’lar ihtiyaç sahiplerine dağıtılmış olmalıdır. Bayram namazına çocuklarımız ve torunlarımızın özellikle ilgisi çekilmeli ve teşvik edilmelidir. Ramazan Bayramı’nın ilk iki günü ile Kurban Bayramının ilk üç günü ise oruç tutulmaz.

BAYRAM TATİL DEĞİLDİR

Bayramlardan kaçmak, turistik gezilere çıkmak, kayak merkezlerine veya deniz kenarlarına gitmek, tatil yapmak veya dört duvar arasında istirahata çekilmek, iş hayatının yorgunluğunu atmak, toplumdan kopmak gibi uygulamalar bizim kültürümüze, inançlarımıza ters düşer. Çünkü tatil atıl, tembellik kökünden gelmektedir ki, bizim dinimizde buna yer yoktur. Ayrıca bayramlarımızın orijinal isimlerini de ete ve şekere indirgemek bir saygısızlıktır. Nasıl ki sanat, sağlık, teknoloji, müzik terimlerinin özgünlüğüne dokunulmuyorsa, aynı duyarlılık İslam’i terimler için de geçerli olmalıdır. Tatil Kültürü; Faizci, liberal, vahşi kapitalizmin sömürü propagandası sonucu oluşmuştur.

ŞEKER SEMBOLDİR

Bizim kültürümüzde sevincin, güzelliğin ve hayrlı işlerin tatlıya bağlanması adetlerimizden sayılmıştır. Eskiden işverenler yabancılık çekmesin, çalışanlarla muhabbet kursun diye, yeni işe başlayan işçisine tatlı yedirirdi. Nişanlarımız, düğünlerimiz, sünnetlerimiz, doğumlarımız ve bayramlarımız hep tatlıya bağlanmıştır. “Tatlı yiyelim, tatlı konuşalım” sözü yalnız bizim kültürümüze hastır. Ramazan Bayramı’na “Şeker Bayramı” diyenlerin kasıtları yoksa, kullanım tarzlarını düzeltmeleri gerekir.

SINIFSIZ TOPLUM PROVASI

Bayramların, her düzey insanın katılımıyla gerçekleşmesi, tarağın dişleri gibi eşit olduğunun, sınıfsız bir toplumun varlığı için çırpınanların kutsal bir gününün simgesidir. Biliyoruz ki, sevinçler paylaşıldıkça artar. Üzerine düşen görevi yerine getirmiş olmanın huzuru ve mutluluğu, manevi atmosferin yükseldiği, miting havasına dönüştüğü bu günlerdir. Bayram günleri, elbise, vücut, konut ve çevre temizliğinin yanısıra, yüreklerden fışkıran sevgi, hilm, merhamet, paylaşım, yardımlaşma coşkusu da vardır.

BAYRAMDA, NELER YAPABİLİRİZ?

Bayramda sevinçli, neşeli ve uyumlu davranmaya gayret göstermeli. Dargınlar barışmalı ve küslükler sona erdirilmelidir. Hiç olmazsa bu günlerde nefsimizden ve şeytandan kaynaklanan öfkelenmeler askıya alınmalı, kavgaya fırsat verilmemelidir. Tanıdık, hısım, akraba ziyaret edilerek dostluklar pekiştirilmelidir. Başta anne ve babamız, yaşlı, salih kişilerin elleri öpülerek onların hayr duaları alınmalıdır. Öksüzler, yetimler ve garipler unutulmamalı, bilakis onlara sahip çıkılmalıdır. Bildiğimiz gibi örnek modelimiz Hz. Muhammed (S.A.V.) yetimlerin incisi (Dürri Yetim) idi.

MÜSLÜMANLAR KARDEŞTİR

Ölülerimiz hatırlanmalı, mümkünse kabirleri ziyaret edilerek ruhlarına fatihalar gönderilmelidir. Çocuklar özel olarak sevindirilmeli, onlara kültürümüzün aşısı yapılmalıdır. Aç ve açıkta kalmış olanlara el uzatmalı ve kucak açılmalıdır. Kimsesizlerin kapısı çalınıp onlara en azından umut dağıtılmalıdır. Filistin, Irak, Çeçenistan, Eritre, Mora ve ismini sayamadığımız yeryüzünün çeşitli kesimlerinde gözyaşı döken, kan akıtan mazlum Müslümanlara, kardeşlerimize, yüreğimizin en derinliklerinden dua göndermeliyiz.

• Mehmet-Ali-BİÇER
• Adana