PCR (Covid-19) testi nedir? Koronavirüs test sonucu nasıl öğrenilir?

PCR bir tanı testi olarak bilinmektedir ve koronavirüste de virüse ait RNA'yı göstermektedir.

COVİD-19 (PCR) TESTİ NEDİR?

PCR (Polymerase Chain Reaction), DNA içerisinde yer alan, dizisi bilinen iki segment arasındaki özgün bir bölgeyi enzimatik olarak çoğaltmak için uygulanan tepkimelere verilen ortak bir isim olarak tanımlanmaktadır. PCR bir tanı testi olarak bilinmektedir ve koronavirüste de virüse ait RNA'yı göstermektedir. Yani PCR test koronavirüs sürecinde, vücuttaki virüsün kimliğini göstermek için yapılan bir testtir. Farklı hastalıklar için de kullanılan PCR, vücuttaki çok az sayıdaki mikrobu bile tespit edebilmektedir. PCR testine moleküler tanı testi de denebilmektedir. Test, vücutta virüsün varlığını, ayrıca vücudun enfeksiyona yanıt olarak ürettiği antikorları belirleyebilmektedir.

PCR TESTİ HANGİ HASTALIKLARIN TEŞHİSİ İÇİN YAPILIR?

PCR testinin adı son dönemlerde Covid 19 yani koronavirüsün taranması için duyuldu. Ancak PCR testİ sadece koronavirüste değil, vücuttaki pek çok virüs, parazit, mikrop ya da bakterinin tespitinde, genetik sorunlarda, babalık testlerinde de yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Pek çok hastalık etkeni, PCR testi ile erken dönemde ve hızlı şekilde tespit edilebilmektedir.

KORONAVİRÜS TESTİ NASIL YAPILIR?

PCR testlerinde, burun ve boğazdan ucu pamuklu ince bir çubuk vasıtasıyla sürüntü örneği alınmaktadır. Bunun yanında öksürdükten sonra çıkan balgam da örnek olarak alınabilmektedir. Koronavirüs için kullanılıyorsa, hastalığın ilk dönemlerinde PCR testi için boğaz ya da burundan örnek alınması daha uygundur. Ancak ilerleyen dönemde havayollarından örnek alınmalıdır. Çünkü hastalığın ilerleyen aşamalarında boğaz ya da burun kısmında virüsten örnek kalmamış olabilir. Doğru zamanda ve doğru bir şekilde sağlık görevlisi tarafından alınan örnek özel bir kaba konulmaktadır ve bu örnek laboratuvarda test kartuşuna aktarılmaktadır. Bu aşamadan sonra örnek otomatik olarak filtre edilmektedir. Daha sonra ultrasonik dalgalarla virüsün DNA'sı salınır. Bu aşamada PCR ajanlarıyla DNA molekülleri karışır. Sonrasında reaksiyon tüpünde gerçek zamanlı çoğalma ve tanımlama yapılır. Ve sonrasında da sonuç aşamasına gelinir. PCR; 94°C-98 °C aralığında gerçekleştirilen denatürasyon yani yüksek ısıya maruz kalan DNA'nın iki zincirinin ayrılması, 37 °C-65 °C aralığında gerçekleştirilen tavlama yani sentetik oligonükleotidlerin hedef DNA'ya bağlanması (hibridizasyon) ve 72 °C'de gerçekleştirilen uzama aşamaları olmak üzere 3 aşamadan meydana gelir. Test bu aşamaların belirli bir döngüde ve sayıda tekrarlanması ile gerçekleştirilmektedir. PCR testlerinde iki tür uygulama vardır. Bunlar gerçek zamanlı PCR yani real time PCR ve hızlı sonuç veren PCR'dir. Gerçek zamanlı PCR sonucu 1-3 saat içinde çıkarken, hızlı sonuçlu olanlarda 15 dakikadan 1,5 saate kadar sürede sonuç alınabilir.

COVİD 19 (PCR) TEST SONUCU NASIL ÖĞRENİLİR?

PCR yani Covid-19 (Koronavirüs) test sonuçlarınızı e-Nabız ve MHRS uygulamaları veyahut web siteleri aracılığıyla öğrenebilirsiniz. 

Not: enabiz.gov.tr'ye e-Devlet üzerinden (e-Devlet şifresiyle) giriş yapabilir, ayrıca e-Nabız üzerinden barkod numaranız ile Covid-19 test sonucunu öğrenebilirsiniz.

Not: 

COVİD-19 (PCR) TESTİ İLE İLGİLİ SIK SORULAN SORULAR

PCR testinin avantajları nelerdir?

PCR testi ile birlikte koronavirüse yakalanan kişiler ya da taşıyıcı olanlar belirlenir, izolasyonları sağlanır ve bu şekilde salgının kontrol altına alınması için çok önemli bir adım atılmış olur. Ayrıca PCR testi çok kısa sürede sonuç veren bir testtir. Kan alınmadığı için de ağrısız gerçekleştirilmesi önemli bir avantajdır.

PCR test güvenilir mi?

PCR, son derece güvenilir bir test yöntemidir. Bu test özellikle koronavirüste belirti göstermeyen taşıyıcıların belirlenmesini sağlar. Taşıyıcılar saptandığında koronavirüs salgınının da kontrol altına alınması için bir önlem planı oluşturulması mümkün olabilecektir.

Kimlere PCR testi uygulanır?

PCR test, Covid 19 belirtileri taşıyan kişilere yapılmakla birlikte, belirtileri olmayanlara da uygulanabilmektedir. Hastanın durumuna göre üst ya da alt solunum yollarından örnek alınmaktadır.

PCR testi nerede yapılır?

PCR testi, Sağlık Bakanlığı’nın onayladığı sağlık kuruluşlarında örnek alınıp, yine onaylı laboratuvarlarda sonucu çıkarılmaktadır.

PCR testi yapılırken nelere dikkat edilmeli?

PCR testi için örneğin doğru zamanda, doğru biçimde alınması gerekmektedir. Alınan örneğin hijyen kuralları çerçevesinde laboratuvara gönderilmesi ve tüm sağlık önlemlerinin test sırasında uygulanmasına dikkat edilmelidir.

Hızlı tanı testleri daha mı güvenilir?

Hızlı tanı testlerinde koronavirüs açısından hızlı sonuç almak mümkün olsa da bunlar PCR teste göre daha az güvenilir olabilir. Hızlı tanı testlerinde 5-6 kez negatif sonucu çıkan kişilerin 7. testte sonuçlarının pozitif çıktığı görülmüştür. Bu nedenle özellikle koronavirüs belirtisi taşıyanların hızlı tanı testleri negatif olsa bile PCR ile teyit alınması gerekir. Bu noktada gerekirse duruma göre akciğer tomografisinin yapılması ve hastanın izole edilmesi çok önemlidir.

Covid 19 testi sonuçları ne kadar sürede sonuçlanır?

PCR testinden 1- 3 saat içerisinde sonuç alınması mümkündür. Örneklerin alınıp, testin çalışıldığı zamana göre sonuçlar 24 içerisinde bildirilebilmektedir.

PCR testi nerelerde kullanılır?

PCR; genetik hastalıklar, prenetal tanı, koronavirüs, adli tıp, kanser araştırmaları, babalık testleri, DNA analizi, HIV ve Hepatit B gibi pek çok virüs, bakteri ve parazitin teşhis edilmesi için kullanılmaktadır.

PCR testi ve antikor testi arasındaki fark nedir?

Antikor testi ile bilinmesi gereken noktalardan biri de, bunun bir antijen testi olmadığıdır. Antijen testleri, kişinin hasta olup olmadığını, yani akut enfeksiyonun varlığını ortaya koyan testlerdir. Antikor testleri ise kişinin daha önce enfeksiyonu geçirip geçirmediğini ve virüse karşı bağışıklık kazanıp kazanılmadığını tanımlamaya yöneliktir. Yani kişinin test yapıldığı anda hasta olup olmadığına dair bilgi vermez. PCR testi de virüsün genetik bilgisini, koronavirüsün ya da farklı bir virüsün hastayı enfekte edip etmediğinin sonucunu verir. PCR yöntemi enfekteyken, hastalığın antikoru oluşmamışken sonuç verir. Antikor testi, Covid 19’a yol açan SARS CoV- 2 virüsüne karşı vücudun bağışıklık sisteminin oluşturduğu total IgG tipi antikorları ölçmektedir. Yani bu hastalığa karşı bağışıklık olup olmadığını gösteren bir testtir. Boğaz ya da burundan örnek alınarak yapılan testten farklıdır, koldan kan alınarak çalışılmaktadır. Parmak ucundan alınan kan ile çalışılan testlerden daha güvenilirdir.  PCR testin çalışılması yaklaşık 40 dakika sürmekle birlikte, en geç 24 saatte sonuç bildirilmektedir.

PCR pozitif ne demek?

PCR testinde pozitif sonuç demek koronavirüste bu hastalıkla enfekte olunmuş demektir. Böylece kişi ve çevresindekiler izole edilir böylece koronavirüsün başka kişilere bulaşma riski azaltılabilir.