Prof. Dr. DoÄŸan Aydal: Karadeniz DoÄŸalgazı konusunda halk yanıltılıyor!

Yeniden Refah Genel BaÅŸkan Yardımcısı Prof. Dr. Aydal, 2023’te hizmete alınacağı açıklanan Karadeniz doÄŸalgazına iliÅŸkin halkın yanıltıldığı belirterek “Tek sondaj bile tamamlanmadan rezerv bildirilmiÅŸtir.

Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir uygulama yok. Anlaşılan o ki hükümetimiz kaça mal olursa olsun, Filyos limanına bir miktar gaz iletip halkı etkilemek istemekte ve seçime hazırlanmaktadır.” ifadelerini kullandı.

Yeniden Refah Partisi Genel BaÅŸkan Yardımcısı Maden Jeoloji Yüksek Mühendisi Prof. Dr. DoÄŸan Aydal, Karadeniz’de bulunan ve 2023’de kullanıma açılacağı söylenen doÄŸalgaz keÅŸfine iliÅŸkin çarpıcı açıklamalarda bulundu.

‘Türkali 1’ kuyusunda sondaj 77 gün, rezerv deÄŸerlendirmesi 53 gün sürdü

 Karadeniz doÄŸalgazına iliÅŸkin bir çok bilinmezin olduÄŸunu, en önemlisi de ekonomik olup olmadığının tespit edilemediÄŸini, ‘attığımız taşın vuracağımız kuÅŸa deÄŸip deÄŸmeyeceÄŸinin belli olmadığını’ kaydeden Aydal, ÅŸu ifadeleri kullandı:

“Sayın CumhurbaÅŸkanımız ErdoÄŸan, 21 AÄŸustos 2020 tarihinde Sakarya sahasının Tuna-1 kuyusunda 320 milyar metreküp doÄŸal gaz bulunduÄŸunu kamuoyu ile paylaÅŸmıştı. Fatih gemisinin ilk sondaja baÅŸladığı günün tarihi de 20 Temmuz 2020 idi. Sondaja baÅŸladıktan bir ay sonra bu rezerv deÄŸerinin nasıl ve kimler tarafından hesaplandığını kimse merak etmedi. Rezervi önceden bildirilen “Tuna 1” sondajı 18 Ekimde sonlandırılmıştı. Sonuçta bir gaz bulunmuÅŸtu ve hepimiz sevinmeliydik.

Peki ama gerçek neydi?

BilindiÄŸi gibi, Sayın CumhurbaÅŸkanımız, 18 Ekim 2020 tarihinde “Tuna 1” kuyusunda 4445. Metrede sondajın sonlandırıldığını ve 85 milyar metreküp yeni bir rezervin bulunmasıyla toplam rezervin 405 milyar metreküp deÄŸerine ulaÅŸtığını beyan ettiler. Nitekim Ä°kinci derin deniz tespit kuyusu Türkali-1’de ise yine 3 bin 950 metre sondaj derinliÄŸine ulaşılmasının ardından rezerv tespit çalışmaları 53 günde tamamlanmıştı. “Tuna 1” kuyusunda ilk sondaj bile tam tamamlanmadan 320 milyar metreküp gaz bulunduÄŸu ilan edilmiÅŸtir. “Türkali 1” kuyusunda, kuyu açma süresinin 77 gün ve rezervin belirlenmesinin 53 gün gibi bir süre aldığı da basın haberleri arasındadır. EÄŸer bir kuyu ile rezerv tespiti, kuyunun üçte biri bile delinmeden, “Tuna 1” kuyusunda tespit edilebiliyorsa(!), Türkali 1 kuyusunda sondajın bitmesi neden beklenmiÅŸtir? “Türkali 1” kuyusunda rezervin belirlenmesi, 77 günlük sondaj süresinin ardından, neden 53 gün sürmüÅŸtür?”

Fizibilite hesabı yapılmadan basına açıklamalar yapılmıştır

 Karadeniz gazının fizibilite hesabı yapılmadan basına açıklandığını ileri süren Aydal, “Sondaj kuyusu açmak ile rezerv hesabı yapmanın çok farklı süreçler aldığı ve bir havzada bütün sondajlar yapılmadan ve bu havzada gazın akış yönü ve üretim kuyusunun nerede olacağı, üretilecek gazın karaya nasıl ulaÅŸtırılacağı, karada gaz temizleme ünitesinin nereye kurulacağı, boru hatlarını kimin döÅŸeyeceÄŸi ve bütün bu masrafların bu gaz havzasını iÅŸletmeye ekonomik olarak deÄŸip, deÄŸmeyeceÄŸi gibi konuların cevabını bilmeden bu tür açıklamaların çok da inandırıcı olmadığı bilinmektedir.” ifadelerini kullandı.

DiÄŸer kuyulardan olumlu sonuç alınamamıştır.

‘Son ilan edilen rezerv miktarı 405 milyar metreküp iken, Sayın CumhurbaÅŸkanımızın gaz miktarını 540 Milyar metreküp olan ifade etmesinin sebebi ise hiç anlaşılamamıştır.’ diyen Aydal, “2021 yılının ilk aylarında açılan ‘Türkali 2’ sondaj alanında bir miktar gaz akışlarının olduÄŸu ifade edilmiÅŸ ancak resmi olarak bir rezerv telaffuz edilmemiÅŸtir.

28 Mayıs’ta yapılan “Türkali 3” sondajı, 4 Haziran’da açılan “Amasra 1” kuyusundan, 30 Temmuz’da açılan “Türkali 4” sondaj kuyusundan, 12 Eylül’de açılan “Türkali 5” Kuyusundan, 6 Ekimde açılan “Türkali 6”kuyusundan ve nihayet 24 Aralık tarihinde açılan Türkali 7 kuyusundan da olumlu bir haber maalesef resmi olarak duyurulmamıştır. Bir baÅŸka deyiÅŸle, Sakarya Havzası mevcut sonuçlara göre, söylendiÄŸi kadar çok verimli bir alan deÄŸildir.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Bu ekonomik krizde Dördüncü Sondaj Gemisine gerçekten ihtiyaç var mı?

Aydal bir baÅŸka dikkat çekici hususun, Hükümetin bu olumsuz sonuçlara raÄŸmen, ekonominin de çok sıkıntıda olduÄŸu bir dönemde, dördüncü Sondaj gemisi alma isteÄŸi olduÄŸunu belirtti: “Her üç sondaj gemimiz çok yoÄŸun çalışıyorsa ve Hükümet Sakarya havzasında çok çabuk sonuç almak istiyorsa, bu satın alma makul görülebilir. Ancak Yavuz adlı sondaj gemimiz 20 Eylül 2021’den beri, yaklaşık dört aydır Filyos Limanında demirlemiÅŸ bir durumda beklemektedir.

Acil Sonuç alınması gerekiyorsa Sismik araÅŸtırma gemileri Sakarya Havzasının yakınlarında olmalıydı. Ayrıca Sondaj çalışmalarından önce mutlaka ihtiyaç duyacakları sismik gemilerimizden Barbaros Hayrettin PaÅŸa gemisi Trabzon açıklarındadır. Benzer ÅŸekilde, Oruç Reis sismik Gemisi de Antalya limanında demirlidir. Bu durumun gerekçelerini inanıyorum ki TPAO’daki birçok kiÅŸi dâhil kimse bilmemektedir.”

Rezerv tespiti dâhil her ÅŸeyi Milli ve Yerli yapabiliyorsak 4 yabancı Firmaya neden ihtiyaç duyuldu?

Bu olumsuz görüntüye raÄŸmen Hükümetin, bulunduÄŸu iddia edilen 540 milyar metreküp gazı kıyıya ulaÅŸtırmak için çeÅŸitli anlaÅŸmalar yaptığını belirten Aydal yetkililere ‘EÄŸer biz Türkiye olarak tek sondaj ile rezerv belirleyebiliyorsak, TPAO’nun üç yabancı firma ile anlaÅŸma yapmasına neden gerek duyulmuÅŸtur? ‘ sorusunu yöneltti: “Bu konuda, TPAO, 15 Ekim 2021’de bir basın açıklaması yayınlamıştır.

EÄŸer biz Türkiye olarak tek sondaj ile rezerv belirleyebiliyorsak, TPAO’nun üç yabancı firma ile anlaÅŸma yapmasına neden gerek duyulmuÅŸtur? Bu açıklamada” Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), deniz tabanında yer alan enerji projelerine mühendislik hizmeti veren Schlumberger ve Subsea 7 konsorsiyumu ile Sakarya DoÄŸal Gaz Sahası GeliÅŸtirme Projesi’nin ilk fazı için anlaÅŸma yaptı.

Bu süreçte Wood firması da projenin yönetim ortağı olarak yer alacak. Ä°lgili firmalar kendi yetkinlik alanlarında yüksek tecrübeye sahip. AnlaÅŸma; kuyu tamamlama hizmetleri, deniz tabanı üretim sistemleri (SPS), deniz tabanı iletimi ile MEG boru hatları, kordon hattı, akış hatları (SURF)ve ilk fazda 10 milyon m3/gün üretim kapasitesine sahip olacak bir kara üretim tesisine iliÅŸkin gerekli faaliyetleri içeriyor.” denilmektedir.”

Yabancı Firmalara ödenecek para miktarı neden açıklanmıyor?

Yabancı firmalara yapılacak ödemelerin de beyan edilmediÄŸini savunan Aydal, “TPAO tarafından yapılan bir baÅŸka anlaÅŸma da, Ä°talyan SAÄ°PEM ÅŸirketi ile yapılan boru döÅŸeme anlaÅŸmasıdır. SAÄ°PEM ÅŸirketinin Castorone gemisi ile Mayıs 2022’den itibaren boru döÅŸeme iÅŸlemleri yapılacaktır. SAÄ°PEM ile yapılan anlaÅŸmada 600 milyon dolarlık bir sözleÅŸmeden söz edilmektedir.

Bu anlaÅŸmaların bir diÄŸer anlamı, gazı ararken de, bulunan gazın rezervini hesaplarken de, gazı karaya taşırken de ve hatta Karada gazı saflaÅŸtırmak için de yabancı firmalara muhtaç olduÄŸumuz ve henüz tam açıklanmayan miktarda önemli bir miktarda dolar ödeyecek olmamız gerçeÄŸidir. BilindiÄŸi gibi, gaz çıktığı ÅŸekli ile kullanılamadığından saflaÅŸtırmak gerekmektedir. Bununla ilgili bir kuruluÅŸ hazırlığı baÅŸlayıp baÅŸlamadığı da bilinmemektedir.” dedi.

• prof.Dr.DoÄŸan-AYDAL
• Karadeniz-doÄŸalgaz
• Prof.-Dr.-DoÄŸan-aydal