GERÇEK HOCA, KRİTERİ

H24/ Makale / Mehmet Ali BİÇER 

Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul’da tarikat şeyhlerinin İslami kriterlere uyup, uymadığının kontrol edildiği ve denetlendiği bir şeyhler meclisi (Meclis’i Meşayih – Beyoğlu) vardı. Şeyhlerin icazetli (diploma, sertifika, referans)olup, olmadığı aranır, istikamet üzere (Kur’an ve Sünnet) bulunup, bulunmadığı tespit edilir ve onaylanırdı. İranlı Sahabe’i Kiram, Hz. Peygamber (S.A.V.)’in berberi, tahkiki iman sahibi Selman’ı Farisi de Peygamberimiz (S.A.V.)’e sadaka ve hediye vererek test etmemiş miydi. İşte; “Meclis’i Meşayih’in” bir hoca veya şeyh için aradığı vasıfları, özellikleri ve sınav şartları şunlardı:

ALLAH’A, TAM TESLİMİYET

1)– Kur’an’ı Kerim’in 6666 Ayetini içselleştirmiş mi? Adil Düzen’in kurulması için bir çabası var mı? Çalışmaları sonuçta kime yarıyor? İdeolojilere, doktrinlere, batıl yönetimlere hizmet ediyor mu? Yoksa ailesine, aşiretine, kabilesine, kavmine mi? Veya İslam Dini’ne mi? Örnek Modelimiz Hz.Muhammed (S.A.V.) Yirmiüç Yıllık İslâm'i mücadelesinde hiçbir kimseden ücret almadı. Elinin emeği ile geçindi ve ailesine maddi miras dahi bırakmadı.

PEYGÂMBER SEVDALISI OLMAK

2)– Resul’ün hayatını iyi biliyor, yaşıyor ve insanlara örnek olabiliyor mu? Önderlik-liderlik vasfı var mı? (Vakıa:10) Bildikleriyle amel eden, bilgisini topluma taşıyabilen öncü âlim midir? Yoksa veri yüklü bilgisayar mıdır? İnsanların inanç, ibadet, sosyal, siyasal, askeri, ekonomik, ahlaki ve diplomasi problemlerini çözebilecek derecede fakih midir? Günlük hayatında Sünnet’i Seniyye’ye uymada titiz davranıyor mu?

ROL MODEL KİŞİLİĞİ SERGİLEMEK

3)– Davranışları, bidat ve hurafelerden arınmış “Kur’an ve Sünnet’e” uygun mudur? Güzel ahlaklı mıdır? Müşfik, güvenilir, mütevaziliği öne çıkıyor mu? Hizmet ehli mi? İstişare eder mi? Danışma (Şur’a) meclisi var mı? Cemaat liderleriyle bir araya geliyor, müslümanların ve ümmetin problemlerine ortak çözümler arıyor mu?

SADIKLARDAN OLMAK

4)– Hucurat:15 ve Tevbe:119 da beyan edildiği gibi mi sadık mıdır? Muhsin midir? Eğitimci midir? Davetçi midir? Nebevi zühdün ütopya (hayal) olmadığını gösterebiliyor mu? Kâlbleri tezkiye (arıtma cihazı, filtre gibi arındırıcı) edici midir? Bu konuda ehliyetli mi? İhvanlarını ideolojilerden, sapık fikirlerden, batıldan, sulandırılmış Ilımlı İslam’dan uzak tutabiliyor mu? (Bakara:151) Sadık olmak Peygâmber özelliğidir ve sosyal bir ibadettir.

EVRENSEL DÜŞÜNCELER ÜRETMEK

5)– Yaşadığı çağı iyi tanıyor ve çağın problemlerine çözümler sunabiliyor mu? Yakın tarihi ile dünyada gelişen olayları “tahlil, teşhis, tedavi” gibi yol göstericiliği var mı? Hedefe ulaşmanın yöntemlerini söylüyor mu? Yoksa, bir kenara çekilip ruhban gibi postundan ayrılmıyor mu? Nakşi Tarikatının kurucusu ve üstadı Hz.Ebubekir Sıddık (R.A.) ve Kadiri Tarikatının Pir’i Haydar-ı Kerrar Hz.Ali (R.A) her ikisinin de devlet başkanlığı, diplomatlık, başkomutanlık, yargıtay başkanlığı, belediye başkanlığı, başöğretmenlik ve aile reisliği yapmış olmaları sevenleri adına ibret vericidir.

İŞTE, ÖRNEK BİR HOCA

1058 Yılında doğdu, 53 yıl yaşadı, Bağdat-Nizamiye Üniversitesi rektörü, seçkin üçyüz öğrencisi bulunan, halka vaizlik yapan, Abbasi Halifesi’nin övgülerini kazanmış Hüccet’ül İslâm İmam Gazali (K.S.) Şam-Emeviye Camisi’nin minaresinde yatıp kalktı, oniki yıl caminin içi, dışı ve tuvalet temizliğini bizzat üstlendi. Teoriden, pratiğe geçerek nefs eğitimini burada tamamladı. Hayatına irili-ufaklı 2275 adet risale ve kitap sığdırdı.

İMİTASYON HOCA DEĞİL

Değerli olan her şeyin mutlaka bir benzeri, taklidi, sahtesi, çakması, imitasyonu vardır. İslâm Anayasası olarak nitelendirilen Kur’an’ı Kerim, Cuma Suresi:5.Ayet’i Celile’de “Kitap Yüklü Eşek” tasviri ile Araf Suresi:176 da “Diliyle Soluyan Köpek” benzetmeleri, bu tür çifte standartlı hocalar için söylenmiş ve inananlar uyarılmıştır.

• Hoca-kriteri
• Sadıklar