CAMMU-KEÅžMÄ°R SORUNU VE 5 ÅžUBAT KEÅžMÄ°R DAYANIÅžMA GÜNÜ

1956 yılında Hindistan’ın Anayasa taslağını hazırlayan Dr.B. R. Ambedkar, ÅŸu anda Cammu-KeÅŸmir’in hayat suyu niteliÄŸindeki 370. maddeye ÅŸiddetle karşı geliyordu. Hindistan’ın ilk kabinesinde bakan olarak ta görev yapan ve daha sonra baÅŸbakan olan Jawaharlal Nehru, Cammu KeÅŸmir’in önde gelen liderlerinden Åžeyh Abdullah ile danışarak 370. maddeyi yeniden oluÅŸturdu.

Bu maddenin(370.madde) orijinal taslaÄŸa göre; Eyalet Hükümetinin tanımı, cumhurbaÅŸkanı tarafından Cammu ve KeÅŸmir’de Maharaja olarak görev yapmak üzere atanan kiÅŸiyi tarif ediyordu. Bu madde, 1952 yılında ÅŸu ÅŸekilde deÄŸiÅŸtirildi: Eyalet Hükümeti, görevdeki Sadara Riyaset(Vali) Yasama Konseyinin tavsiyesi üzerine cumhurbaÅŸkanı tarafından atanan kiÅŸi ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirildi.

Ä°ngiliz sömürgesinin sona ererken prenslikle yönetilen eyaletler, Hindistan ve Pakistan ile birleÅŸebilir veya bağımsız kalabilir ÅŸeklinde bir hüküm mevcut idi. Bu hükme göre, söz konusu eyaletlerin geleceklerini tayin konusunda nasıl karar verebilecekleri kendi rızalarına baÄŸlı idi. Bunun sonucu olarak, Cammu ve KeÅŸmir’in Maharaja Hari Sing’i; Hindistan veya Pakistan’a baÄŸlanmak yerine bağımsız olarak kalmayı tercih etti. Daha sonra Cammu ve KeÅŸmir’in üçte biri Pakistan tarafından Azad KeÅŸmir olarak kontrol altında alındı. Bu durum, Hindistan ve Pakistan’ı karşı karşıya getirdi. Bunun üzerine konu BirleÅŸmiÅŸ Milletlere nakledildi. BirleÅŸmiÅŸ Milletler nezdinde bu sorun hala devam ediyor olduÄŸundan Hindistan’ın Cammu ve KeÅŸmir’i Hindistan’a ilhak etmesi mümkün gözükmemektedir.

Söz konusu 370. Maddenin düzenlenmesi sırasında, diÄŸer prenslik eyaletlerinin Hindistan’a baÄŸlanmasının hukuki formasyonunu oluÅŸturan Sardar Patel de, Jawaharlal Nehru’nun yanında yer almış ve bizzat kendisi konuyu Åžeyh Abdullah ve G.Ayyangar ile birlikte yürütmüÅŸ idi.

Madde 370’e göre Cammu ve KeÅŸmir ile ilgili özel ÅŸartlar dâhilinde: Cammu ve KeÅŸmir’in kendi anayasası ve kendi bayrağı mevcuttur. Bu arada ,15 Åžubat 2019 tarihinde Cammu ve KeÅŸmir’e baÄŸlı Srinagar’in Pulwama bölgesinde güvenlik araçlarına düzenlenen saldırıda 44 kiÅŸinin(Jawans) yaÅŸamını kaybetmesinden sonra Hindistan’ın dört bir yanında Pakistan ve Cammu-KeÅŸmir mensuplarına yönelik baskı ve ÅŸiddet olaylarında büyük artış meydana gelmiÅŸtir.

Hindistan’da Nisan ayında geçen yıl yapılan genel seçimler öncesi Cammu ve KeÅŸmir’de meydana gelen ÅŸiddet olaylarını siyasi zemine kaydıran iktidardaki Bharatiya Janata Partisi, sürekli olarak tansiyonu diri tutmaya çalışıyordu. Bharatiya Janata Partisi, Nisan seçimleri için dağıttığı bildirilerde, Cammu-KeÅŸmir’e büyük ayrıcalıklar tanıyan 370. maddenin laÄŸvedilmesi ve bu bölgenin tamamen Hindistan’a baÄŸlanmasının ‘BirleÅŸik Hindistan, Daha Güvenli Hindistan’ için gerekli olduÄŸunu vurguluyordu. Seçim sonrası 370.maddenin deÄŸiÅŸtirilmesi Cammu KeÅŸmir açısından zor bir sürecin de baÅŸlangıcı olmuÅŸ.

Bu vesileyle 5 Åžubat KeÅŸmir Dayanışma Günü münasebetiyle KeÅŸmir sorununun uluslararası hukuk ve BirleÅŸmiÅŸ Milletler kararlarına göre biran önce çözüme kavuÅŸturulması en büyük arzumuzdur.

• keÅŸmir
• DoÄŸan-bekin
• Yeniden-refah-partisi